10. June 2025
土衛二 Enceladus 誠實 ê 色水

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你3解說4。
- 原始文章:Enceladus in True Color
- 影像來源:NASA, ESA, JPL, SSI, Cassini Imaging Team
- 台文翻譯:- 台文翻譯:An-Li Tsai (TARA)
[漢羅] 土衛二 Enceladus 誠實 ê 色水
土星 ê 衛星 土衛二 Enceladus 表面冰層下底 ê 海洋,敢有性命? 科學家認為可能有,因為伊表面有一條長長 ê 溝仔,有人 kā 叫做「虎紋」。 這粒冷吱吱 ê 衛星內部 ê 冰,就是 ùi「虎紋」噴到太空去,了後 tī 衛星 南極 ê 天頂 形成 冰珠仔雲,這就是神祕土星環 ê E 環 來源。 這个證據是 ùi 2004 年 到 2017 年 踅 土星 ê Cassini 機器人太空船 來--ê。 這張相片 是 近距離 飛過 土衛二 Enceladus ê 懸解析度影像。 彼寡較深 ê 必巡,有一部份有烏影。 土衛二 Enceladus 是按怎會遮爾活跳跳,到今猶是一个謎。 伊 ê 厝邊衛星 土衛一 Mimas kah 伊差不多大細,毋過是 死殗殗。 科學家 tùi 噴出來 ê 冰粒 做分析,證據表示講,土衛二 Enceladus 內底有複雜 ê 有機分子。 這款 厚炭素 ê 大分子 會當支持 土衛二 Enceladus 地下 可能 有 性命 ê 假說,毋過猶無法度證明講 伊有。
[POJ] Thó͘-ūi-jī Enceladus Chiâⁿ-si̍t ê Sek-chúi
Thó͘-chheⁿ ê ūi-chheⁿ Thó͘-ūi-jī Enceladus piáu-bīn peng-chân ē-té ê hái-iûⁿ, kám-ū sìⁿ-miā? Kho-ha̍k-ka jīn-ûi khó-lêng ū, in-ūi i piáu-bīn ū chi̍t tiâu tn̂g-tn̂g ê kau-á, ū-lâng kā kiò-chò "hó͘-bûn". Chit lia̍p léng-ki-ki ê ūi-chheⁿ lōe-pō͘ ê peng, tio̍h-sī ùi "hó͘-bûn" phùn kàu thài-khong khì, liáu-āu tī ūi-chheⁿ lâm-ke̍k ê thiⁿ-téng hêng-sêng peng-chu-á hûn, che tio̍h-sī sîn-pì Thó͘-chheⁿ-khoân ê E khoân lâi-goân. Chit-ê chèng-kì sī ùi 2004 nî kàu 2017 nî se̍h Thó͘-chheⁿ ê Cassini Ke-khì-lâng Thài-khong-chûn lâi--ê. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ sī kīn kū-lī poe-kòe Thó͘-ūi-jī Enceladus ê koân kái-sek-tō͘ iáⁿ-siōng. Chit-tiuⁿ ká-sek siòng-phìⁿ lāi-té ê nâ-sek tiâu-bûn, to̍h-sī chit-ê kiò-chò hó͘-bûn ê te̍k-pia̍t bûn-lō͘. Hit-kóa khah chhim ê pit-sûn, ū chi̍t-pō͘-hūn ū o͘-iáⁿ. Thó͘-ūi-jī Enceladus sī-án-chóaⁿ ē chiah-nī oa̍h-thiàu-thiàu, kàu-taⁿ iáu-sī chi̍t-ê bī. I ê chhù-piⁿ ūi-chheⁿ Thó͘-ūi-it Mimas kah i chha-put-to tōa-sè, m̄-koh sī sí-giān-giān. kho-ha̍k-ka tùi phùn chhut-lâi ê peng-lia̍p chò hun-sek, chèng-kì piáu-sī kóng, Thó͘-ūi-jī Enceladus lāi-té ū ho̍k-cha̍p ê iú-ki hun-chú. Chit-khoán kāu thòaⁿ-sò͘ ê tōa hun-chú ē-tàng chi-chhî Thó͘-ūi-jī Enceladus tē-hā khó-lêng ū sìⁿ-miā ê ká-soat, m̄-koh iáu bô-hoat-tō͘ chèng-bêng kóng i ū.
[KIP] Thóo-uī-jī Enceladus Tsiânn-si̍t ê Sik-tsuí
Thóo-tshenn ê uī-tshenn Thóo-uī-jī Enceladus piáu-bīn ping-tsân ē-té ê hái-iûnn, kám-ū sìⁿ-miā? Kho-ha̍k-ka jīn-uî khó-lîng ū, in-uī i piáu-bīn ū tsi̍t tiâu tn̂g-tn̂g ê kau-á, ū-lâng kā kiò-tsò "hóo-bûn". Tsit lia̍p líng-ki-ki ê uī-tshenn luē-pōo ê ping, tio̍h-sī uì "hóo-bûn" phùn kàu thài-khong khì, liáu-āu tī uī-tshenn lâm-ki̍k ê thinn-tíng hîng-sîng ping-tsu-á hûn, tse tio̍h-sī sîn-pì Thóo-tshenn-khuân ê E khuân lâi-guân. Tsit-ê tsìng-kì sī uì 2004 nî kàu 2017 nî se̍h Thóo-tshenn ê Cassini Ke-khì-lâng Thài-khong-tsûn lâi--ê. Tsit-tiunn siòng-phìnn sī kīn kū-lī pue-kuè Thóo-uī-jī Enceladus ê kuân kái-sik-tōo iánn-siōng. Tsit-tiunn ká-sik siòng-phìnn lāi-té ê nâ-sik tiâu-bûn, to̍h-sī tsit-ê kiò-tsò hóo-bûn ê ti̍k-pia̍t bûn-lōo. Hit-kuá khah tshim ê pit-sûn, ū tsi̍t-pōo-hūn ū oo-iánn. Thóo-uī-jī Enceladus sī-án-tsuánn ē tsiah-nī ua̍h-thiàu-thiàu, kàu-tann iáu-sī tsi̍t-ê bī. I ê tshù-pinn uī-tshenn Thóo-uī-it Mimas kah i tsha-put-to tuā-sè, m̄-koh sī sí-giān-giān. kho-ha̍k-ka tuì phùn tshut-lâi ê ping-lia̍p tsò hun-sik, tsìng-kì piáu-sī kóng, Thóo-uī-jī Enceladus lāi-té ū ho̍k-tsa̍p ê iú-ki hun-tsú. Tsit-khuán kāu thuànn-sòo ê tuā hun-tsú ē-tàng tsi-tshî Thóo-uī-jī Enceladus tē-hā khó-lîng ū sìnn-miā ê ká-suat, m̄-koh iáu bô-huat-tōo tsìng-bîng kóng i ū.
[English] Enceladus in True Color
Do oceans under the ice of Saturn's moon Enceladus contain life? A reason to think so involves long features -- some dubbed tiger stripes -- that are known to be spewing ice from the moon's icy interior into space. These surface cracks create clouds of fine ice particles over the moon's South Pole and create Saturn's mysterious E-ring. Evidence for this has come from the robot Cassini spacecraft that orbited Saturn from 2004 to 2017. Pictured here, a high resolution image of Enceladus is shown in true color from a close flyby. The deep crevasses are partly shadowed. Why Enceladus is active remains a mystery, as the neighboring moon Mimas, approximately the same size, appears quite dead. An analysis of ejected ice grains has yielded evidence that complex organic molecules exist inside Enceladus. These large carbon-rich molecules bolster -- but do not prove -- that oceans under Enceladus' surface could contain life.
詞彙學習
漢羅 | POJ | KIP | 華語 | English |
---|---|---|---|---|
土星 | Thó͘-chheⁿ | Thóo-tshenn | 土星 | Saturn |
虎紋 | hó͘-bûn | hóo-bûn | 虎紋 | tiger stripes |
土衛二 Enceladus | Thó͘-ūi-jī | Thóo-uī-jī | 土衛二 Enceladus | Enceladus |
土衛一 Mimas | Thó͘-ūi-i̍t Mimas | Thóo-uī-i̍t Mimas | 土衛一彌瑪斯 | Mimas |
土星環 | Thó͘-chheⁿ-khoân | Thóo-tshenn-khuân | 土星環 | Saturn’s Ring |
E 環 | E-khoân | E-khuân | E 環 | E-ring |
Cassini 機器人太空船 | Cassini Ke-khì-lâng Thài-khong-chûn | Cassini Ke-khì-lâng Thài-khong-tsûn | 卡西尼機器人太空船 | robotic Cassini spacecraft |
懸解析度 | koân kái-sek-tô͘ | kuân kái-sik-tôo | 高解析度 | high definition |
有機分子 | iú-ki hun-chú | iú-ki hun-tsú | 有機分子 | organic molecules |
假色 | ká-sek | ká-sik | 假色 | false-color |
炭素 | thòaⁿ-sò͘ | thuànn-sòo | 碳 | carbon |
死殗殗 | sí-giān-giān | sí-giān-giān | 死氣沉沉 | quite dead |