12. February 2025
Bennu 小行星 頂懸 有做生物 ê 材料
探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你3解說4。
- 原始文章:Asteroid Bennu Holds the Building Blocks of Life
- 影片來源:資料:NASA, SVS, U. Arizona, CSA, York U., MDA;視覺化:Kel Elkins (lead, SVS); 文稿:Ogetay Kayali (Michigan Tech U.)
- 台文翻譯:An-Li Tsai (TARA)
[漢羅] 太空岩石 kah 地球 ê 性命有啥物款 ê 關係?
NASA ê OSIRIS-REx 太空船 佇 2020 年 10 月 ê 時陣 細細膩飛倚到 這粒 編號 101955 ê 近地小行星 Bennu,收集伊地表 ê 標本。 這台機器人太空船 佇 2023 年 9 月 ê 時陣,共標本送轉來地球。 最近 ê 分析 表示講,科學家意外發現 這寡標本內底有 組成地球性命 ê 20 款 基本 胺基酸 中 ê 14 款。 這寡胺基酸出現佇遐,表示咱愛問一个閣較大 ê 問題: 地球 ê 性命敢是 ùi 太空來--ê? 毋過,咱佇這寡做卵白質 ê 零件頂懸發現另外一件代誌: 這內底 倒踅 kah 正踅 胺基酸 ê 比例是仝款--ê。 這佮咱地球頂懸干焦揣著 倒踅胺基酸 ê 結果是無仝--ê。 按呢就閣出現另外一个大問題: 是按怎 地球頂懸 ê 性命干焦揣著 倒踅胺基酸? 科學家 紲落來會繼續研究這个問題。
[POJ] Bennu Sió-kiâⁿ-chhiⁿ téng-koân ū chò Seng-bu̍t ê Châi-liāu
Thài-khong giâm-chio̍h kah Tē-kiû ê sìⁿ-miā ū siáⁿ-mih-khoán ê koan-hē? NASA ê OSIRIS-REx Thài-khong-chûn tī 2020 nî 10 goe̍h ê sî-chūn sè-sè-jī poe óa kàu chit lia̍p pian-hō 101955 ê kīn-tē sió-kiâⁿ-chhiⁿ Bennu, siu-chi̍p i tē-piáu ê piau-pún. Chit tâi ke-khì-lâng thài-khong-chûn tī 2023 nî 9 goe̍h ê sî-chūn, kā piau-pún sàng tńg-lâi Tē-kiû. Chòe-kīn ê hun-sek piáu-sī kóng, kho-ha̍k-ka ì-gōa hoat-hiān chit kóa piau-pún lāi-té ū cho͘-sêng Tē-kiû sèⁿ-miā ê 20 khoán ki-pún an-ki-sng tiong ê 14 khoán. Chit kóa an-ki-sng chhut-hiān tī-hia, piáu-sī lán ài mn̄g chi̍t-ê koh-khah tōa ê būn-tê: Tē-kiû ê sèⁿ-miā kám-sī ùi thài-khong lâi--ê? M̄-koh, lán tī chit kóa chò nn̄g-pe̍h-chit ê lêng-kiāⁿ téng-koân hoat-hiān lēng-gōa chi̍t kiāⁿ tāi-chì: Che lāi-té tó-se̍h kah chiàⁿ-se̍h an-ki-sng ê pí-lē sī kāng-khoán--ê. Che kah lán Tē-kiû téng-koân kan-na chhē--tio̍h tó-se̍h an-ki-sng ê kiat-kó sī-bô kāng--ê. Án-ne tō koh chhut-hiān lēng-gōa chi̍t-ê tōa būn-tê: Sī-án-chóaⁿ Tē-kiû téng-koân ê sìⁿ-miā kan-na chhōe--tio̍h tò-se̍h an-ki-sng? Kho-ha̍k-ka sòa-lo̍h-lâi ē kè-sio̍k gián-kiù chit-ê būn-tê.
[KIP] Bennu Sió-kiânn-tshinn tíng-kuân ū tsò Sing-bu̍t ê Tsâi-liāu
Thài-khong giâm-tsio̍h kah Tē-kiû ê sìnn-miā ū siánn-mih-khuán ê kuan-hē? NASA ê OSIRIS-REx Thài-khong-tsûn tī 2020 nî 10 gue̍h ê sî-tsūn sè-sè-jī pue uá kàu tsit lia̍p pian-hō 101955 ê kīn-tē sió-kiânn-tshinn Bennu, siu-tsi̍p i tē-piáu ê piau-pún. Tsit tâi ke-khì-lâng thài-khong-tsûn tī 2023 nî 9 gue̍h ê sî-tsūn, kā piau-pún sàng tńg-lâi Tē-kiû. Tsuè-kīn ê hun-sik piáu-sī kóng, kho-ha̍k-ka ì-guā huat-hiān tsit kuá piau-pún lāi-té ū tsoo-sîng Tē-kiû sènn-miā ê 20 khuán ki-pún an-ki-sng tiong ê 14 khuán. Tsit kuá an-ki-sng tshut-hiān tī-hia, piáu-sī lán ài mn̄g tsi̍t-ê koh-khah tuā ê būn-tê: Tē-kiû ê sènn-miā kám-sī uì thài-khong lâi--ê? M̄-koh, lán tī tsit kuá tsò nn̄g-pe̍h-tsit ê lîng-kiānn tíng-kuân huat-hiān līng-guā tsi̍t kiānn tāi-tsì: Tse lāi-té tó-se̍h kah tsiànn-se̍h an-ki-sng ê pí-lē sī kāng-khuán--ê. Tse kah lán Tē-kiû tíng-kuân kan-na tshē--tio̍h tó-se̍h an-ki-sng ê kiat-kó sī-bô kāng--ê. Án-ne tō koh tshut-hiān līng-guā tsi̍t-ê tuā būn-tê: Sī-án-tsuánn Tē-kiû tíng-kuân ê sìnn-miā kan-na tshuē--tio̍h tò-se̍h an-ki-sng? Kho-ha̍k-ka suà-lo̍h-lâi ē kè-sio̍k gián-kiù tsit-ê būn-tê.
[English] Asteroid Bennu Holds the Building Blocks of Life
What can a space rock tell us about life on Earth? NASA's OSIRIS-REx spacecraft made a careful approach to the near-Earth asteroid 101955 Bennu in October of 2020 to collect surface samples. In September 2023, the robotic spaceship returned these samples to Earth. A recent analysis has shown, surprisingly, that the samples contained 14 out of the 20 known amino acids that are the essential building blocks of life. The presence of the amino acids re-introduces a big question: Could life have originated in space? However, the protein building blocks themselves held another surprise -- they contained an even mixture of left-handed and right-handed amino acids -- in contrast to our Earth which only has left-handed ones. This raises another big question: Why does life on Earth have only left-handed amino acids? Research on this is sure to continue.
詞彙學習
漢羅 | POJ | KIP | 華語 | English |
---|---|---|---|---|
Bennu 小行星 | Bennu sió-kiâⁿ-chheⁿ | Bennu sió-kiânn-tshenn | 貝努小行星 | asteroid 101955 Bennu |
小行星 101955 Bennu | sió-kiâⁿ-chheⁿ it-khòng it-kiú ngó͘-ngó͘ Bennu | sió-kiânn-tshenn it-khòng it-kiú ngóo-ngóo Bennu | 小行星 101955 Bennu | asteroid 101955 Bennu |
近地小行星 | kīn-tē sió-kiâⁿ-chhiⁿ | kīn-tē sió-kiânn-tshinn | 近地小行星 | near-Earth asteroid |
OSIRIS_REx 太空船 | Osiris Rex thài-khong-chûn | Osiris Rex thài-khong-tsûn | OSIRIS_REx 太空船 | OSIRIS_REx spacecraft |
卵白質 | nn̄g-pe̍h-chit | nn̄g-pe̍h-tsit | 蛋白質 | protein |
胺基酸 | an-ki-sng | an-ki-sng | 胺基酸 | amino acids |
正踅胺基酸 | an-ki-sng an-ki-sng | an-ki-sng an-ki-sng | 右旋胺基酸 | right-handed amino acids |
倒踅胺基酸 | an-ki-sng an-ki-sng | an-ki-sng an-ki-sng | 左旋胺基酸 | left-handed amino acids |