18. January 2025
月圓相 ê 月娘 kah 火星
探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你3解說4。
- 原始文章:Full Moon, Full Mars
- 影像來源 kah 版權:David Bowman
- 天文相片:Moon-Mars Occultation in January 2025
- 台文翻譯:An-Li Tsai (TARA)
[漢羅] 月圓相 ê 月娘 kah 火星
1 月 13 彼工,月圓相 ê 月娘 kah 火星 是行足倚--ê。 In 攏足光--ê,嘛攏 tī 地球天頂行到 日頭 ê 相對面。 實際上,ùi 北美洲 kah 非洲西北部 ê 一寡所在看,火星 ùi 月娘後壁行過,月娘 kā 火星閘牢矣,這就叫做 月掩火星。 這張相片是 tī 美國 Virginia 州 Richmond 翕--ê 合成相片。 Ùi 掩星前、掩星中、到 掩星煞,有翕著 這个 壯觀 天文現象 ê 規个過程。 這組望遠鏡系列相片 是 2 分鐘翕一張,攏總翕幾若點鐘久。 火星 ê 路線看起來有小可仔彎彎,這是伊相對月娘 ê 視運動。 後一擺 ê 月掩火星 會發生 tī 2 月 9 號,時到 ê 月相是 頂膨月。 這擺 ê 月掩星 干焦發生 tī 地球一寡所在爾爾。 2 月 9 號 ê 月掩火星 會當 tī 露西亞、中國、加拿大東部、格陵蘭、kah 其他北半球 ê 一寡所在看著。 毋過,看袂著 ê 所在猶是看會著 月娘 kah 火星 行到合 ê 相位,就是 in 兩粒 tī 天頂行足倚 ê 現象。
[POJ] Goe̍h-îⁿ siòng ê Goe̍h-niû kah Hóe-chheⁿ
1 goe̍h 13 hit-kang, goe̍h-îⁿ siòng ê goe̍h-niû kah Hóe-chheⁿ sī kiâⁿ chiok óa--ê. In lóng chiok kng--ê, mā lóng tī Tē-kiû thiⁿ-téng kiâⁿ kàu ji̍t-thâu ê sio-tùi-bīn. Si̍t-chè-siōng, ùi Pak-bí-chiu kah Hui-chiu sai-pak-pō͘ ê chi̍t-kóa só͘-chāi khòaⁿ, Hóe-chheⁿ ùi goe̍h-niû āu-piah kiâⁿ-kòe, goe̍h-niû kā Hóe-chheⁿ cha̍h-tiâu ah, che tō kiò-chò Goe̍h Iám Hóe-chheⁿ. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ sī tī Bí-kok Virginia chiu Richmond hip--ê ha̍p-sêng siòng-phìⁿ. Ùi iám-chheⁿ chêng, iám-chheⁿ tiong, kàu iám-chheⁿ soah, ū hip-tio̍h chit-ê chòng-koan thian-bûn hiān-siōng ê kui-ê kòe-têng. Chit cho͘ bōng-oán-kiàⁿ hē-lia̍t siòng-phìⁿ sī 2 hun-cheng hip chi̍t-tiuⁿ, lóng-chóng hip kúi-nā tiám-cheng kú. Hóe-chheⁿ ê lō͘-sòaⁿ khòaⁿ--khí-lâi ū sió-khóa-á oan-oan, che-sī i siong-tùi goe̍h-niû ê sī ūn-tōng. Āu chi̍t-pái ê Goe̍h Iám Hóe-chheⁿ ē hoat-seng tī 2 goe̍h 9 hō, sî-kàu ê goe̍h-siòng sī téng-phòng-goe̍h. Chit pái ê Goe̍h Iám Hóe-chheⁿ kan-na hoat-seng tī Tē-kiû chi̍t-kóa só͘-chāi niā-niā. 2 goe̍h 9 hō ê Goe̍h Iám Hóe-chheⁿ ē-tàng tī Lō͘-sai-a, Tiong-kok, Ka-ná-tà tang-pō͘, Keh-lêng-lân, kah kî-thaⁿ Pak-pòaⁿ-kiû ê chi̍t-kóa só͘-chāi khòaⁿ--tio̍h. M̄-koh, khòaⁿ bē-tio̍h ê só͘-chāi iáu-sī khòaⁿ-ē-tio̍h goe̍h-niû kah Hóe-chheⁿ kiâⁿ kàu Ha̍p ê siòng-ūi,, tio̍h-sī in nn̄g lia̍p tī thiⁿ-téng kiâⁿ chiok óa ê hiān-siōng.
[KIP] Gue̍h-înn siòng ê Gue̍h-niû kah Hué-tshenn
1 gue̍h 13 hit-kang, gue̍h-înn siòng ê gue̍h-niû kah Hué-tshenn sī kiânn tsiok uá--ê. In lóng tsiok kng--ê, mā lóng tī Tē-kiû thinn-tíng kiânn kàu ji̍t-thâu ê sio-tuì-bīn. Si̍t-tsè-siōng, uì Pak-bí-tsiu kah Hui-tsiu sai-pak-pōo ê tsi̍t-kuá sóo-tsāi khuànn, Hué-tshenn uì gue̍h-niû āu-piah kiânn-kuè, gue̍h-niû kā Hué-tshenn tsa̍h-tiâu ah, tse tō kiò-tsò Gue̍h Iám Hué-tshenn. Tsit-tiunn siòng-phìnn sī tī Bí-kok Virginia tsiu Richmond hip--ê ha̍p-sîng siòng-phìnn. Uì iám-tshenn tsîng, iám-tshenn tiong, kàu iám-tshenn suah, ū hip-tio̍h tsit-ê tsòng-kuan thian-bûn hiān-siōng ê kui-ê kuè-tîng. Tsit tsoo bōng-uán-kiànn hē-lia̍t siòng-phìnn sī 2 hun-tsing hip tsi̍t-tiunn, lóng-tsóng hip kuí-nā tiám-tsing kú. Hué-tshenn ê lōo-suànn khuànn--khí-lâi ū sió-khuá-á uan-uan, tse-sī i siong-tuì gue̍h-niû ê sī ūn-tōng. Āu tsi̍t-pái ê Gue̍h Iám Hué-tshenn ē huat-sing tī 2 gue̍h 9 hō, sî-kàu ê gue̍h-siòng sī tíng-phòng-gue̍h. Tsit pái ê Gue̍h Iám Hué-tshenn kan-na huat-sing tī Tē-kiû tsi̍t-kuá sóo-tsāi niā-niā. 2 gue̍h 9 hō ê Gue̍h Iám Hué-tshenn ē-tàng tī Lōo-sai-a, Tiong-kok, Ka-ná-tà tang-pōo, Keh-lîng-lân, kah kî-thann Pak-puànn-kiû ê tsi̍t-kuá sóo-tsāi khuànn--tio̍h. M̄-koh, khuànn bē-tio̍h ê sóo-tsāi iáu-sī khuànn-ē-tio̍h gue̍h-niû kah Hué-tshenn kiânn kàu Ha̍p ê siòng-uī, tio̍h-sī in nn̄g lia̍p tī thinn-tíng kiânn tsiok uá ê hiān-siōng.
[English] Full Moon, Full Mars
On January 13 a Full Moon and a Full Mars were close, both bright and opposite the Sun in planet Earth's sky. In fact Mars was occulted, passing behind the Moon, when viewed from some locations in North America and northwest Africa. As seen from Richmond, Virginia, USA, this composite image sequence follows the evening lunar occultation before, during, and after the much anticipated celestial spectacle. The telescopic time series is constructed from an exposure made every two minutes while tracking the Moon over the hours encompassing the event. As a result, the Red Planet's trajectory seems to follow a gently curved path due to the Moon's slightly different rate of apparent motion. The next lunar occultation of bright planet Mars will be on February 9 when the moon is in a waxing gibbous phase. Lunar occultations are only ever visible from a fraction of the Earth's surface, though. The February 9 occultation of Mars will be seen from parts of Russia, China, eastern Canada, Greenland and other (mostly northern) locations, but a close conjunction of a bright Moon with Mars will be more widely visible from planet Earth.
詞彙學習
漢羅 | POJ | KIP | 華語 | English |
---|---|---|---|---|
月圓 | goe̍h-îⁿ | gue̍h-înn | 滿月 | full moon |
火星 | Hòe-chheⁿ | Huè-tshenn | 火星 | Mars |
視運動 | sī-ūn-tōng | sī-ūn-tōng | 視運動 | apparent motion |
掩星 | iám-chhiⁿ | iám-tshinn | 掩星 | occultations |
月掩火星 | Goe̍h iám Hóe-chhiⁿ | Gue̍h iám Hué-tshinn | 月掩火星 | lunar occultation of Mars |
月掩星 | Goe̍h-iám-chhiⁿ | Gue̍h-iám-tshinn | 月掩星 | Lunar occultations |
頂膨月 | téng-phòng-goe̍h | tíng-phòng-gue̍h | 盈凸月 | waxing gibbous phase |
合 | Ha̍p | Ha̍p | 合 | conjunction |
露西亞 | Lō͘-se-a | Lōo-se-a | 俄羅斯 | Russia |
格陵蘭 | Keh-lêng-lân | Keh-lîng-lân | 格陵蘭 | Greenland |
加拿大 | Ka-ná-tà | Ka-ná-tà | 加拿大 | Canada |