累積 12 冬 ê Fermi 太空望遠鏡 Gamma 光 全天圖

Page(/daily/2024/08/20240821)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 累積 12 冬 ê Fermi 太空望遠鏡 Gamma 光 全天圖

先 kā X 光影像 擲一爿,咱這馬來 想像一下,若是用 Gamma 光 來看,你會看著啥物? 這張全天圖 是 NASA Fermi Gamma 光 太空望遠鏡 看著 ê 宇宙。 Fermi 看著 ê 光,能量是 咱 人類目睭 看著--ê 10 億倍。 這張圖 是累積 12 年 Fermi 觀測 ê 結果。 無仝色水 代表 gamma 光 發射源 有偌光,較光 ê 發射源,色較淺。 橫 tī 中央彼逝,是咱 銀河系 ê 中央盤。 出現 tī 銀河盤 頂懸 kah 下底 ê 紅點 kah 黃點,大部份是 遙遠 ê 星系。 毋閣 tī 銀河盤 內底--ê,是 tī 咱附近 ê 脈動星藍色 背景是 遙遠 ê gamma 光 發射源 發出 ê 漫射光。 In 傷暗矣,無法度一粒一粒量著。 一寡 gamma 光 發射源 猶未去予人認出來,所以這是一个研究主題,因為 無人知影 in 是啥物。

[POJ] Lúi-chek 12 tang ê Fermi Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ Gamma-kng Choân-thian-tô͘

Seng kā X-kng iáⁿ-siōng tàn chi̍t-pêng, lán chit-má lâi sióng-siōng chi̍t-ē, nā-sī iōng Gamma-kng lâi-khòaⁿ, lí ē khòaⁿ-tio̍h siáⁿ-mih? Chit-tiuⁿ choân-thian-tô͘ sī NASA Fermi Gamma-kng Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ khòaⁿ--tio̍h ê ú-tiū. Fermi khòaⁿ--tio̍h ê kng, lêng-liōng sī lán jîn-lūi ba̍k-chiu khòaⁿ--tio̍h--ê 10 ek pōe. Chit-tiuⁿ tô͘ sī lúi-chek 12 nî Fermi koan-chhek ê kiat-kó. Bô-kâng sek-chúi tāi-piáu Gamma-kng hoat-siā-goân ū gōa kng, khah kng ê hoat-siā-goân, sek khah chhián. Hoâiⁿ tī tiong-ng hit chōa, sī lán Gîn-hô-hē ê tiong-ng-pôaⁿ. Chhut-hiān tī gîn-hô-pôaⁿ téng-koân kah ē-té ê âng-tiám kah n̂g-tiám, tōa-pō͘-hūn sī iâu-oán ê seng-hē. M̄-koh tī gîn-hô-pôaⁿ lāi-té--ê, sī tī lán hù-kīn ê me̍h-tōng-chhiⁿ. Nâ-sek pōe-kéng sī iâu-oán ê Gamma-kng hoat-siā-goân hoat-chhut ê bān-siā-kng. In siuⁿ àm--ah, bô-hoat-tō͘ chi̍t-lia̍p chi̍t-lia̍p niû--tio̍h. Chi̍t-kóa Gamma-kng hoat-siā-goân iáu-bōe khì hō͘ lâng jīn chhut-lâi, só͘-í che-sī chi̍t-ê gián-kiù chú-tê, in-ūi bô-lâng chai-iáⁿ in sī siáⁿ-mih.

[KIP] Luí-tsik 12 tang ê Fermi Thài-khong Bōng-uán-kiànn Gamma-kng Tsuân-thian-tôo

Sing kā X-kng iánn-siōng tàn tsi̍t-pîng, lán tsit-má lâi sióng-siōng tsi̍t-ē, nā-sī iōng Gamma-kng lâi-khuànn, lí ē khuànn-tio̍h siánn-mih? Tsit-tiunn tsuân-thian-tôo sī NASA Fermi Gamma-kng Thài-khong Bōng-uán-kiànn khuànn--tio̍h ê ú-tiū. Fermi khuànn--tio̍h ê kng, lîng-liōng sī lán jîn-luī ba̍k-tsiu khuànn--tio̍h--ê 10 ik puē. Tsit-tiunn tôo sī luí-tsik 12 nî Fermi kuan-tshik ê kiat-kó. Bô-kâng sik-tsuí tāi-piáu Gamma-kng huat-siā-guân ū guā kng, khah kng ê huat-siā-guân, sik khah tshián. Huâinn tī tiong-ng hit tsuā, sī lán Gîn-hô-hē ê tiong-ng-puânn. Tshut-hiān tī gîn-hô-puânn tíng-kuân kah ē-té ê âng-tiám kah n̂g-tiám, tuā-pōo-hūn sī iâu-uán ê sing-hē. M̄-koh tī gîn-hô-puânn lāi-té--ê, sī tī lán hù-kīn ê me̍h-tōng-tshinn. Nâ-sik puē-kíng sī iâu-uán ê Gamma-kng huat-siā-guân huat-tshut ê bān-siā-kng. In siunn àm--ah, bô-huat-tōo tsi̍t-lia̍p tsi̍t-lia̍p niû--tio̍h. Tsi̍t-kuá Gamma-kng huat-siā-guân iáu-buē khì hōo lâng jīn tshut-lâi, sóo-í tse-sī tsi̍t-ê gián-kiù tsú-tê, in-uī bô-lâng tsai-iánn in sī siánn-mih.

[English] Fermi's 12-year All-Sky Gamma-ray Map

Forget X-ray vision — imagine what you could see with gamma-ray vision! The featured all-sky map shows what the universe looks like to NASA's Fermi Gamma-ray Space Telescope. Fermi sees light with energies about a billion times what the human eye can see, and the map combines 12 years of Fermi observations. The colors represent the brightness of the gamma-ray sources, with brighter sources appearing lighter in color. The prominent stripe across the middle is the central plane of our Milky Way galaxy. Most of the red and yellow dots scattered above and below the Milky Way’s plane are very distant galaxies, while most of those within the plane are nearby pulsars. The blue background that fills the image is the diffuse glow of gamma-rays from distant sources that are too dim to be detected individually. Some gamma-ray sources remain unidentified and topics of research — currently no one knows what they are.

詞彙學習

漢羅POJKIP華語English
漫射光bān-siā-kngbān-siā-kng漫射光diffuse glow
銀河系Gîn-hô-hēGîn-hô-hē銀河系Milky Way galaxy
中央盤tiong-ng-pôaⁿtiong-ng-puânn中央盤central disk
銀河盤gîn-hô-pôaⁿgîn-hô-puânn銀河盤galactic plane
Fermi 太空望遠鏡Fermi Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿFermi Thài-khong Bōng-uán-kiànn費米太空望遠鏡Fermi Space Telescope
星系seng-hēsing-hē星系galaxies
脈動星me̍h-tōng-chhiⁿme̍h-tōng-tshinn脈衝星pulsar
發射源hoat-siā-goânhuat-siā-guân發射源source
星系seng-hēsing-hē星系galaxies
全天圖choân-thian-tô͘tsuân-thian-tôo全天圖all-sky map

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:希臘 Poseidon 海神廟 天頂 ê 超級月娘 明仔載 ê 圖:天蠍座 內底 ê 烏塔