爆發 ê 日珥

Page(/daily/2024/05/20240526)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 爆發 ê 日珥

咱 ê 日頭是發生啥物代誌? 無啥物代誌啦!伊只是 擲一條太陽絲出來 爾爾。 2012 年中,雄雄有一條 日珥 噴到太空中,產生能量足懸 ê 日冕物質噴射 (CME)。 太陽磁場一直咧變化,予這條 日珥 幾若工。 嘛因為太陽 磁場 一直咧變化,所以日珥噴出來 ê 時間 誠歹臆。 咱會當 tī 踅地球行 ê 太陽動力學衛星天文台 翕 ê 特寫 相片內底,看著太陽表面 ê 爆炸。 這个爆炸會 kā 電子 kah 離子 送入去 太陽系內底。 其中有一寡 3 工前才拄到地球,kah 地球 磁層 相挵,產生咱看會著 ê 極光。 咱會當 ùi 紫外光 影像 看著 日珥 爆發。 這寡噴出來 ê 日珥 頂懸,是 出現 tī 太陽活跳區 週邊 ê 電漿箍仔。 太陽活動是 11 年一个週期。 伊這馬是愈來愈倚伊 活動力上強 ê 時期,所以會產生足濟 日冕洞,予帶電粒子通噴去太空中。 就 kah 咱進前講過 ê 仝款,這寡帶電粒子會 產生極光

[POJ] Po̍k-hoat ê Ji̍t-ní

Lán ê ji̍t-thâu sī hoat-seng siáⁿ-mih tāi-chì? Bô-siáⁿ-mih tāi-chì-lah! I chí-sī tàn chi̍t tiâu thài-iông-si chhut-lâi niā-niā. 2012 nî-tiong, hiông-hiông ū chi̍t tiâu ji̍t-ní phùn kàu thài khong-tiong, sán-seng lêng-liōng chiok koân ê Ji̍t-bián Bu̍t-chit Phùn-siā (CME). Thài-iâng chû-tiûⁿ it-ti̍t leh piàn-hòa, hō͘ chit-tiāu ji̍t-ní tòng kúi-nā kang. Mā in-ūi thài-iông chû-tiûⁿ it-ti̍t leh piàn-hòa, só͘-í ji̍t-ní phùn–chhut-lâi ê sî-kan chiâⁿ pháiⁿ ioh. Lán ē-tàng tī se̍h Tē-kiû kiâⁿ ê Thài-iông Tāng-le̍k-ha̍k Ūi-chheⁿ Thian-bûn-tâi hip ê te̍k-siá siòng-phìⁿ lāi-té, khòaⁿ-tio̍h thài-iông piáu-bīn ê po̍k-chà. Chit-ê po̍k-chà ē kā tiān-chú kah lī-chú sàng ji̍p-khì Thài-iông-hē lāi-té. Kî-tiong ū chi̍t-kóa 3 kang chêng chiah tú kàu Tē-kiû, kah Tē-kiû chû-chân sio-lòng, sán-seng lán khòaⁿ-ē-tio̍h ê ke̍k-kng. Lán ē-tàng ùi chí-gōa-kng iáⁿ-siōng khòaⁿ-tio̍h ji̍t-ní po̍k-hoat. Chit kóa phùn chhut-lâi ê ji̍t-ní téng-koân,sī chhut-hiān tī thài-iông oa̍h-thiàu khu chiu-piⁿ ê tiān-chiuⁿ kho͘-á. Thài-iâng oa̍h-tāng sī 11 nî chi̍t-ê chiu-kî. I chit-má sī lú-lâi-lú óa i oa̍h-tōng-le̍k siōng kiông ê sî-kî, só͘-í ē sán-seng chiok chē ji̍t-bián-tōng, hō͘ tài-tiān lia̍p-chú thang phùn khì thài-khong tiong. To̍h kah lán chìn-chêng kóng-kòe ê kâng-khoán, chit-kóa tài-tiān lia̍p-chú ē sán-seng ke̍k-kng.

[KIP] Po̍k-huat ê Ji̍t-ní

Lán ê ji̍t-thâu sī huat-sing siánn-mih tāi-tsì? Bô-siánn-mih tāi-tsì-lah! I tsí-sī tàn tsi̍t tiâu thài-iông-si tshut-lâi niā-niā. 2012 nî-tiong, hiông-hiông ū tsi̍t tiâu ji̍t-ní phùn kàu thài khong-tiong, sán-sing lîng-liōng tsiok kuân ê Ji̍t-bián Bu̍t-tsit Phùn-siā (CME). Thài-iâng tsû-tiûnn it-ti̍t leh piàn-huà, hōo tsit-tiāu ji̍t-ní tòng kuí-nā kang. Mā in-uī thài-iông tsû-tiûnn it-ti̍t leh piàn-huà, sóo-í ji̍t-ní phùn–tshut-lâi ê sî-kan tsiânn pháinn ioh. Lán ē-tàng tī se̍h Tē-kiû kiânn ê Thài-iông Tāng-li̍k-ha̍k Uī-tshenn Thian-bûn-tâi hip ê ti̍k-siá siòng-phìnn lāi-té, khuànn-tio̍h thài-iông piáu-bīn ê po̍k-tsà. Tsit-ê po̍k-tsà ē kā tiān-tsú kah lī-tsú sàng ji̍p-khì Thài-iông-hē lāi-té. Kî-tiong ū tsi̍t-kuá 3 kang tsîng tsiah tú kàu Tē-kiû, kah Tē-kiû tsû-tsân sio-lòng, sán-sing lán khuànn-ē-tio̍h ê ki̍k-kng. Lán ē-tàng uì tsí-guā-kng iánn-siōng khuànn-tio̍h ji̍t-ní po̍k-huat. Tsit kuá phùn tshut-lâi ê ji̍t-ní tíng-kuân,sī tshut-hiān tī thài-iông ua̍h-thiàu khu tsiu-pinn ê tiān-tsiunn khoo-á. Thài-iâng ua̍h-tāng sī 11 nî tsi̍t-ê tsiu-kî. I tsit-má sī lú-lâi-lú uá i ua̍h-tōng-li̍k siōng kiông ê sî-kî, sóo-í ē sán-sing tsiok tsē ji̍t-bián-tōng, hōo tài-tiān lia̍p-tsú thang phùn khì thài-khong tiong. To̍h kah lán tsìn-tsîng kóng-kuè ê kâng-khuán, tsit-kuá tài-tiān lia̍p-tsú ē sán-sing ki̍k-kng.

[English] A Solar Filament Erupts

What’s happened to our Sun? Nothing very unusual – it just threw a filament. Toward the middle of 2012, a long standing solar filament suddenly erupted into space, producing an energetic coronal mass ejection (CME). The filament had been held up for days by the Sun’s ever changing magnetic field and the timing of the eruption was unexpected. Watched closely by the Earth-orbiting Solar Dynamics Observatory, the resulting explosion shot electrons and ions into the Solar System, some of which arrived at Earth three days later and impacted Earth’s magnetosphere, causing visible auroras. Loops of plasma surrounding the active region can be seen above the erupting filament in the featured ultraviolet image. Our Sun is nearing the most active time in its 11-year cycle, creating many coronal holes that allow for the ejection of charged particles into space. As before, these charged particles can create auroras.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【日珥】ji̍t-ní/ji̍t-ní/日珥/solar filament
  • 【太陽絲】thài-iông-si/thài-iông-si/太陽絲狀體/solar filament
  • 【日冕物質噴射】Ji̍t-bián Bu̍t-tsit Phùn-siā/Ji̍t-bián Bu̍t-tsit Phùn-siā/日冕物質拋射/coronal mass ejection (CME)
  • 【磁場】chû-tiûⁿ/tsû-tiûnn/磁場/magnetic field
  • 【磁層】chû-chân/tsû-tsân/磁層/magnetosphere
  • 【太陽動力學衛星天文台】Thài-iông Tāng-le̍k-ha̍k Ūi-chheⁿ Thian-bûn-tâi/Thài-iông Tāng-li̍k-ha̍k Uī-tshenn Thian-bûn-tâi/太陽動力學衛星天文台/Solar Dynamics Observatory
  • 【太陽活跳區】thài-iông oa̍h-thiàu-khu/thài-iông ua̍h-thiàu-khu/太陽活躍區/active region
  • 【電漿箍仔】tiān-chiuⁿ kho͘-á/tiān-tsiunn khoo-á/電漿環/Loops of plasma
  • 【日冕洞】ji̍t-bián-tōng/ji̍t-bián-tōng/日冕洞/coronal hole
  • 【帶電粒子】tài-tiān lia̍p-chú/tài-tiān lia̍p-tsú/帶電粒子/charged particle
  • 【極光】ke̍k-kng/ki̍k-kng/極光/auroras

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:太空中看著 ê Manicouagan 隕石坑 明仔載 ê 圖:變色杜定分子雲 I