Kā NGC 3169 敨--開

Page(/daily/2024/05/20240523)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] Kā NGC 3169 敨–開

捲螺仔星系 NGC 3169 看起來就敢若是一蜷宇宙膨紗當咧散–開。 伊離咱有 7000 萬光年遠,就 tī 光光 ê 軒轅十四 南方、暗暗 ê 六分儀座 遐。 倒爿 ê NGC 3169 kah 伊邊仔 ê NGC 3166 發生 重力交互作用,所以 in ê 捲螺仔手骨就去予搝出來,變做潮汐尾溜。 落尾這寡星系會合併做一个,這是 本地宇宙 內底較光 ê 星系 ê 共同運命。 Tī 這張深空 ê 彩色 星系團體相片 內底,搝長 ê 恆星流 表示講,遮當咧進行重力交互作用。 照研究小組估算 ê 距離 40 萬光年來算,這个 望遠鏡視野 差不多有 20 角分遐爾大。 這張相片正爿閣有一个較細、較藍 ê NGC 3165。 咱知影 NGC 3169 ê 光譜範圍是 ùi 電波 到 X 光。 伊 ê 核心有一个活跳星系核,內底有 一粒超大質量烏洞。

[POJ] Kā NGC 3169 tháu–khui

Kńg-lê-á Seng-hē NGC 3169 khòaⁿ–khí-lâi to̍h káⁿ-ná sī chi̍t khûn ú-tiū phòng-se tng-teh sàn–khui. I lī lán ū 7000 bān kng-nî hn̄g, to̍h tī kng-kng ê Hian-oân cha̍p-sì lâm-hong, àm-àm ê La̍k-hun-gî-chō hia. Tò-pêng ê NGC 3169 kah i piⁿ-á ê NGC 3166 hoat-seng tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng, só͘-í in ê kńg-lê-á chhiú-kut to̍h khì hō͘ giú–chhut-lâi, piàn-chò tiau-se̍k bóe-liu. Lo̍h-bóe chit kóa seng-hē ē ha̍p-pèng chò chi̍t-ê, che-sī pún-tē ú-tiū lāi-té khah kng ê seng-hē ê kiōng-tông ūn-miā. Tī chit-tiuⁿ chhim-khong ê chhái-sek seng-hē thoân-thé siòng-phìⁿ lāi-té, giú-tn̂g ê hêng-chheⁿ-liû piáu-sī kóng, chia tng-teh chìn-hêng tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng. Chiàu gián-kiù sió-cho͘ kó͘-sǹg ê kī-lî 40 bān kng-nî lâi sǹg, chit-ê bōng-oán-kiàⁿ sī-iá chha-put-to ū 20 kak-hun hiah-nī tōa. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ chiàⁿ-pêng koh-ū chi̍t-ê khah sè, khah nâ ê NGC 3165. Lán chai-iáⁿ NGC 3169 ê kng-phó͘ hoān-ûi sī ùi tiān-pho kàu X-kng. I ê he̍k-sim ū chi̍t-ê oa̍h-thiàu seng-hē-he̍k, lāi-té ū chi̍t-lia̍p chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng.

[KIP] Kā NGC 3169 tháu–khui

Kńg-lê-á Sing-hē NGC 3169 khuànn–khí-lâi to̍h kánn-ná sī tsi̍t khûn ú-tiū phòng-se tng-teh sàn–khui. I lī lán ū 7000 bān kng-nî hn̄g, to̍h tī kng-kng ê Hian-uân tsa̍p-sì lâm-hong, àm-àm ê La̍k-hun-gî-tsō hia. Tò-pîng ê NGC 3169 kah i pinn-á ê NGC 3166 huat-sing tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng, sóo-í in ê kńg-lê-á tshiú-kut to̍h khì hōo giú–tshut-lâi, piàn-tsò tiau-si̍k bué-liu. Lo̍h-bué tsit kuá sing-hē ē ha̍p-pìng tsò tsi̍t-ê, tse-sī pún-tē ú-tiū lāi-té khah kng ê sing-hē ê kiōng-tông ūn-miā. Tī tsit-tiunn tshim-khong ê tshái-sik sing-hē thuân-thé siòng-phìnn lāi-té, giú-tn̂g ê hîng-tshenn-liû piáu-sī kóng, tsia tng-teh tsìn-hîng tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng. Tsiàu gián-kiù sió-tsoo kóo-sǹg ê kī-lî 40 bān kng-nî lâi sǹg, tsit-ê bōng-uán-kiànn sī-iá tsha-put-to ū 20 kak-hun hiah-nī tuā. Tsit-tiunn siòng-phìnn tsiànn-pîng koh-ū tsi̍t-ê khah sè, khah nâ ê NGC 3165. Lán tsai-iánn NGC 3169 ê kng-phóo huān-uî sī uì tiān-pho kàu X-kng. I ê hi̍k-sim ū tsi̍t-ê ua̍h-thiàu sing-hē-hi̍k, lāi-té ū tsi̍t-lia̍p tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng.

[English] Unraveling NGC 3169

Spiral galaxy NGC 3169 looks to be unraveling like a ball of cosmic yarn. It lies some 70 million light-years away, south of bright star Regulus toward the faint constellation Sextans. Wound up spiral arms are pulled out into sweeping tidal tails as NGC 3169 (left) and neighboring NGC 3166 interact gravitationally. Eventually the galaxies will merge into one, a common fate even for bright galaxies in the local universe. Drawn out stellar arcs and plumes are clear indications of the ongoing gravitational interactions across the deep and colorful galaxy group photo. The telescopic frame spans about 20 arc minutes or about 400,000 light-years at the group’s estimated distance, and includes smaller, bluish NGC 3165 to the right. NGC 3169 is also known to shine across the spectrum from radio to X-rays, harboring an active galactic nucleus that is the site of a supermassive black hole.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【軒轅十四】Hian-oân cha̍p-sì/Hian-uân tsa̍p-sì/軒轅十四/Regulus
  • 【六分儀座】La̍k-hun-gî-chō/La̍k-hun-gî-tsō/六分儀座/Sextans
  • 【重力交互作用】tiōng-le̍k kāu-hō͘-chok-iōng/tiōng-li̍k kāu-hōo-tsok-iōng/重力交互作用/gravitational interactions
  • 【捲螺仔星系】kńg-lê-á seng-hē/kńg-lê-á sing-hē/螺旋星系/spiral galaxy
  • 【捲螺仔手骨】kńg-lê-á chhiú-kut/kńg-lê-á tshiú-kut/螺旋手臂、旋臂/spiral arm
  • 【潮汐尾溜】tiâu-se̍k bóe-liu/tiâu-si̍k bué-liu/潮汐尾/tidal tail
  • 【本地宇宙】pún-tē ú-tiū/pún-tē ú-tiū/本地宇宙/local universe
  • 【光譜】kng-phó͘/kng-phóo/光譜/spectrum
  • 【角分】kak-hun/kak-hun/角分/arc minute
  • 【活跳星系核】oa̍h-thiàu seng-hē-he̍k/ua̍h-thiàu sing-hē-hi̍k/活躍星系核/active galactic nucleus
  • 【超大質量烏洞】chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng/tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng/超大質量黑洞/supermassive black hole
  • 【電波】tiān-pho/tiān-pho/電波/radio waveband
  • 【NGC 3169】NGC sam-it-lio̍k-kiú/NGC sam-it-lio̍k-kiú/NGC 3169/NGC 3169
  • 【NGC 3166】NGC sam-it-lio̍k-lio̍k/NGC sam-it-lio̍k-lio̍k/NGC 3166/NGC 3166
  • 【NGC 3165】NGC sam-it-lio̍k-ngó͘/NGC sam-it-lio̍k-ngóo/NGC 3165/NGC 3165

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:瑞典天頂 ê 青色極光 明仔載 ê 圖:Euclid 太空望遠鏡 翕著 ê M78