模擬動畫:兩粒烏洞合併

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 模擬動畫:兩粒烏洞合併

來!放予輕鬆,咱來看兩粒烏洞合併 ê 動畫。 這支動畫是照 2015 年頭一擺 直接量著 重力波 ê 概念做–ê,模擬動畫是慢動作放送,實際上這規个過程才 3 分 1 秒 ê 時間爾爾。 Tī 這个宇宙舞台,烏洞 tī 頭前,後壁 是 恆星、氣體、kah 塗粉。 兩粒烏洞那踅倚那合併,落尾就合併做一粒。 In 強大 ê 引力 kā in 後壁 ê 光 拗彎做 愛因斯坦環烏洞 合併了後,會予本底看袂著 ê 重力波,因為大質量天體 快速合併,造成看會著 ê 影像會 tī 愛因斯坦環 內底 kah 外口產生波動。 LIGO 雷射干涉引力波天文台 量著 ê 重力波 叫做 GW150914,是 tī 13 億光年遠 ê 36 倍 太陽質量 kah 31 倍太陽質量 ê 烏洞合併產生–ê。 落尾,孤一粒烏洞變做是 太陽質量 ê 63 倍大,其中 3 个太陽質量轉做 重力波 輻射 ê 能量。

[POJ] Bô͘-gí Tōng-ōe: Nn̄g lia̍p O͘-tōng Ha̍p-pèng

Lâi! Pàng hō͘ khin-sang, lán lâi khòaⁿ nn̄g lia̍p o͘-tōng ha̍p-pèng ê tōng-ōe. Chit-ki tōng-ōe sī chiàu 2015 nî thâu-chi̍t-pái ti̍t-chiap niû-tio̍h tiōng-le̍k-pho ê kài-liām chò–ê, bô͘-gí tōng-ōe sī bān tōng-chok hòng-sàng, si̍t-chè-siōng che kui-ê kòe-têng chiah 3 hun 1 bió ê sî-kan niā-niā. Tī chit-ê ú-tiū bú-tâi, o͘-tōng tī thâu-chêng, āu-piah sī hêng-chheⁿ, khì-thé, kah thô͘-hún. Nn̄g lia̍p o͘-tōng ná se̍h-óa ná ha̍p-pèng, lo̍h-bóe to̍h ha̍p-pèng chò chi̍t-lia̍p. In kiông-tāi ê ín-le̍k kā in āu-piah ê kng áu-oan chò Ài-in-su-thán khoân. O͘-tōng ha̍p-pèng liáu-āu, ē hō͘ pún-té khòaⁿ bē-tio̍h ê tiōng-le̍k-pho, in-ūi tōa chit-liōng thian-thé khoài-sok ha̍p-pèng, chō-sêng khòaⁿ-ē-tio̍h ê iáⁿ-siōng ē tī Ài-in-su-thán khoân lāi-té kah gōa-kháu sán-seng pho-tōng. LIGO niû-tio̍h ê tiōng-le̍k-pho kiò-chò GW150914, sī tī 13 ek kng-nî hn̄g ê 36 pōe thài-iông chit-liōng kah 31 pōe thài-iông chit-liōng ê o͘-tōng ha̍p-pèng sán-seng–ê. Lo̍h-bóe, ko͘ chi̍t-lia̍p o͘-tōng piàn-chò sī thài-iông chit-liōng ê 63 pōe tōa, kî-tiong 3 ê thài-iông chit-liōng choán-chò tiōng-le̍k-pho hok-siā ê lêng-liōng.

[KIP] Bôo-gí Tōng-uē: Nn̄g lia̍p Oo-tōng Ha̍p-pìng

Lâi! Pàng hōo khin-sang, lán lâi khuànn nn̄g lia̍p oo-tōng ha̍p-pìng ê tōng-uē. Tsit-ki tōng-uē sī tsiàu 2015 nî thâu-tsi̍t-pái ti̍t-tsiap niû-tio̍h tiōng-li̍k-pho ê kài-liām tsò–ê, bôo-gí tōng-uē sī bān tōng-tsok hòng-sàng, si̍t-tsè-siōng tse kui-ê kuè-tîng tsiah 3 hun 1 bió ê sî-kan niā-niā. Tī tsit-ê ú-tiū bú-tâi, oo-tōng tī thâu-tsîng, āu-piah sī hîng-tshenn, khì-thé, kah thôo-hún. Nn̄g lia̍p oo-tōng ná se̍h-uá ná ha̍p-pìng, lo̍h-bué to̍h ha̍p-pìng tsò tsi̍t-lia̍p. In kiông-tāi ê ín-li̍k kā in āu-piah ê kng áu-uan tsò Ài-in-su-thán khuân. Oo-tōng ha̍p-pìng liáu-āu, ē hōo pún-té khuànn bē-tio̍h ê tiōng-li̍k-pho, in-uī tuā tsit-liōng thian-thé khuài-sok ha̍p-pìng, tsō-sîng khuànn-ē-tio̍h ê iánn-siōng ē tī Ài-in-su-thán khuân lāi-té kah guā-kháu sán-sing pho-tōng. LIGO Luî-siā Kan-sia̍p ín-li̍k-pho Thian-bûn-tâi niû-tio̍h ê tiōng-li̍k-pho kiò-tsò GW150914, sī tī 13 ik kng-nî hn̄g ê 36 puē thài-iông tsit-liōng kah 31 puē thài-iông tsit-liōng ê oo-tōng ha̍p-pìng sán-sing–ê. Lo̍h-bué, koo tsi̍t-lia̍p oo-tōng piàn-tsò sī thài-iông tsit-liōng ê 63 puē tuā, kî-tiong 3 ê thài-iông tsit-liōng tsuán-tsò tiōng-li̍k-pho hok-siā ê lîng-liōng.

[English] Simulation: Two Black Holes Merge

Relax and watch two black holes merge. Inspired by the first direct detection of gravitational waves in 2015, this simulation plays in slow motion but would take about one third of a second if run in real time. Set on a cosmic stage, the black holes are posed in front of stars, gas, and dust. Their extreme gravity lenses the light from behind them into Einstein rings as they spiral closer and finally merge into one. The otherwise invisible gravitational waves generated as the massive objects rapidly coalesce cause the visible image to ripple and slosh both inside and outside the Einstein rings even after the black holes have merged. Dubbed GW150914, the gravitational waves detected by LIGO are consistent with the merger of 36 and 31 solar mass black holes at a distance of 1.3 billion light-years. The final, single black hole has 63 times the mass of the Sun, with the remaining 3 solar masses converted into energy radiated in gravitational waves.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【模擬】bô͘-gí/bôo-gí/模擬/simulation
  • 【烏洞】o͘-tōng/oo-tōng/黑洞/black hole
  • 【合併】ha̍p-pèng/ha̍p-pìng/合併/merge
  • 【重力波】tiōng-le̍k-pho/tiōng-li̍k-pho/重力波/gravitational waves
  • 【放送】hòng-sàng/hòng-sàng/播放/play
  • 【愛因斯坦環】Ài-in-su-thán khoân/Ài-in-su-thán khuân/愛因斯坦環/Einstein ring
  • 【太陽質量】thài-iông chit-liōng/thài-iông tsit-liōng/太陽質量/solar mass
  • 【GW150914】GW it-ngóo khòng-kiú it-sù/GW it-ngóo khòng-kiú it-sù/GW150914/GW150914
  • 【LIGO 雷射干涉引力波天文台】LIGO Lûi-siā Kan-sia̍p ín-le̍k-pho Thian-bûn-tâi/LIGO Luî-siā Kan-sia̍p ín-li̍k-pho Thian-bûn-tâi/LIGO 雷射干涉引力波天文台/LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observator)

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:星系、噴射流、kah 有名 ê 烏洞 明仔載 ê 圖:太陽活跳區 AR 3664:一大陣太陽烏子