月圓 kah 藍色目屎

Page(/daily/2024/03/20240311)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 月圓 kah 藍色目屎

啥物物件 tī 暗暝會發光? 這幅 夜景相片內底,有四常 ê 光 kah 無四常 ê 光。 四常 ê 光應該就是 月光,是咱熟似 ê 天體。 因為觀測者是 tī 地球赤道 附近,所以月娘是 直直沉落去。 月娘沉落去了後,地球大氣 內底 ê 空氣 kah 煙霧質 會散射藍光,予 反射日光 ê 衛星 tī 地平線附近看起來較紅。 無四常 ê 光 應該就是 浮游生物 發–出 ê 生物光,是咱較無熟似 ê 物件。 這寡 微生物 會發出藍光,應該是欲 嚇驚 捕食者。 像這个例,生物光主要是 綴 海湧咧泅 ê 浮游生物,tī 海岸去予拍散去,才會發光–ê。 這張相片是舊年 tī Maldives ê Soneva Fushi 島 翕–ê。

[POJ] Goe̍h-îⁿ kah Nâ-sek Ba̍k-sái

Siáⁿ-mih mi̍h-kiāⁿ tī àm-mî ē hoat-kng? Chit pak iā-kéng siòng-phìⁿ lāi-té, ū sù-siông ê kng kah bô sù-siông ê kng. Sù-siông ê kng eng-kai tio̍h-sī goe̍h-kng, sī lán se̍k-sāi ê thian-thé. In-ūi koan-chhek-chiá sī tī Tē-kiû chhek-tō hù-kīn, só͘-í goe̍h-niû sī ti̍t-ti̍t tîm–lo̍h-khì. Goe̍h-niû tîm–lo̍h-khì liáu-āu, Tē-kiû tāi-khì lāi-té ê khong-khì kah ian-bū-chit ē sàn-siā nâ-kng, hō͘ hoán-siā ji̍t-kng ê ūi-chheⁿ tī tē-pêng-sòaⁿ hù-kīn khòaⁿ–khí-lâi khah âng. Bô sù-siông ê kng eng-kai tio̍h-sī phû-iû seng-bu̍t hoat–chhut ê seng-bu̍t-kng, sī lán khah bô se̍k-sāi ê mi̍h-kiāⁿ. Chit kóa bî-seng-bu̍t ē hoat-chhut nâ-kng, eng-kai sī beh heh-kiaⁿ pó͘-si̍t-chiá. Chhiūⁿ chit-ê lē, seng-bu̍t-kng chú-iàu sī tòe hái-éng leh siû ê phû-iû seng-bu̍t, tī hái-hōaⁿ khì hō͘ phah-sòaⁿ khì, chiah-ē hoat-kng–ê. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ sī kū-nî tī Maldives ê Soneva Fushi tó hip–ê.

[KIP] Gue̍h-înn kah Nâ-sik Ba̍k-sái

Siánn-mih mi̍h-kiānn tī àm-mî ē huat-kng? Tsit pak iā-kíng siòng-phìnn lāi-té, ū sù-siông ê kng kah bô sù-siông ê kng. Sù-siông ê kng ing-kai tio̍h-sī gue̍h-kng, sī lán si̍k-sāi ê thian-thé. In-uī kuan-tshik-tsiá sī tī Tē-kiû tshik-tō hù-kīn, sóo-í gue̍h-niû sī ti̍t-ti̍t tîm–lo̍h-khì. Gue̍h-niû tîm–lo̍h-khì liáu-āu, Tē-kiû tāi-khì lāi-té ê khong-khì kah ian-bū-tsit ē sàn-siā nâ-kng, hōo huán-siā ji̍t-kng ê uī-tshenn tī tē-pîng-suànn hù-kīn khuànn–khí-lâi khah âng. Bô sù-siông ê kng ing-kai tio̍h-sī phû-iû sing-bu̍t huat–tshut ê sing-bu̍t-kng, sī lán khah bô si̍k-sāi ê mi̍h-kiānn. Tsit kuá bî-sing-bu̍t ē huat-tshut nâ-kng, ing-kai sī beh heh-kiann póo-si̍t-tsiá. Tshiūnn tsit-ê lē, sing-bu̍t-kng tsú-iàu sī tuè hái-íng leh siû ê phû-iû sing-bu̍t, tī hái-huānn khì hōo phah-suànn khì, tsiah-ē huat-kng–ê. Tsit-tiunn siòng-phìnn sī kū-nî tī Maldives ê Soneva Fushi tó hip–ê.

[English] A Full Plankton Moon

What glows in the night? This night featured a combination of usual and unusual glows. Perhaps the most usual glow was from the Moon, a potentially familiar object. The full Moon’s nearly vertical descent results from the observer being near Earth’s equator. As the Moon sets, air and aerosols in Earth’s atmosphere preferentially scatter out blue light, making the Sun-reflecting satellite appear reddish when near the horizon. Perhaps the most unusual glow was from the bioluminescent plankton, likely less familiar objects. These microscopic creatures glow blue, it is thought, primarily to surprise and deter predators. In this case, the glow was caused primarily by plankton-containing waves crashing onto the beach. The image was taken on Soneva Fushi Island, Maldives just over one year ago.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【月圓】goe̍h-îⁿ/gue̍h-înn/滿月/full moon
  • 【藍色目屎】Nâ-sek Ba̍k-sái//藍色眼淚/Blue Tears (plankton)
  • 【赤道】chhek-tō/tshek-tō/赤道/equator
  • 【煙霧質】ian-bū-chit/ian-bū-tsit/氣溶膠/aerosol
  • 【散射】sàn-siā/sàn-siā/散射/scatter
  • 【反射】hoán-siā/huán-siā/反射/reflection
  • 【衛星】ūi-chheⁿ/uī-tshenn/衛星/satellite
  • 【地平線】tē-pêng-sòaⁿ/tē-pîng-suànn/地平線/horizon
  • 【浮游生物】phû-iû seng-bu̍t/phû-iû sing-bu̍t/浮游生物/plankton
  • 【生物光】seng-bu̍t-kng/sing-bu̍t-kng/生物光/bioluminescent
  • 【微生物】bî-seng-bu̍t/bî-sing-bu̍t/微生物/microscopic creatures
  • 【捕食者】pò͘-si̍t-chiá/pòo-si̍t-tsiá/捕食者/predators
  • 【海湧】hái-éng/hái-íng/海浪/waves
  • 【大氣】tāi-khì/tāi-khì/大氣/atmosphere

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:世界盡頭 ê 日全食 明仔載 ê 圖:星系形 ê 火箭 噴出 捲螺仔形 ê 煙