哈伯太空望遠鏡 翕--ê 圓錐星雲

Page(/daily/2024/02/20240204)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 哈伯太空望遠鏡 翕–ê 圓錐星雲

一陣恆星 tī 一个叫做 圓錐星雲 ê 大塗粉柱內底當咧形成。 Tī 恆星托兒所內底,拄生出來 ê 恆星 ê 高能恆星風 kā 氣體塗粉雲雕做圓錐形、柱仔形、kah 壯觀 ê 水流形。 一个有名 ê 例就是 圓錐星雲,伊就 chhāi tī 銀河內底一个足光足大 ê 恆星形成區 NGC 2264 內底。 這張目前為止有上清楚細節 ê 圓錐星雲 特寫相片,是 kā 踅地球咧行 ê 哈伯太空望遠鏡 幾若擺觀測 ê 結果疊出來 ê。 圓錐星雲麒麟座 內底,離咱差不多 2500 光年 遠。 伊 ê 大細差不多有 7 光年長,毋過 相片內底 是圓錐星雲 ê 頭,才佔 2.5 光年長爾爾。 伊就 chhāi tī 咱銀河 ê 頷頸區,這个距離才比咱太陽 kah 伊上倚 ê 厝邊恆星系統 半人馬座 Alpha 距離 ê 一半較加爾爾。 1997 年哈伯紅外線 kha-mé-lah 翕著 ê 大質量恆星 NGC 2264 IRS,就 tī 相片頂懸,伊可能就是 kā 圓錐星雲 雕出來 ê 恆星風 ê 源頭。 圓錐星雲 ê 紅色面紗,是塗粉 kah 發光 ê 水素氣體發出來 ê 光。

[POJ] Ha-peh Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ hip–ê Îⁿ-chui Seng-hûn

Chi̍t-tīn hêng-chheⁿ tī chi̍t-ê kiò-chò Îⁿ-chui Seng-hûn ê tōa thô͘-hún thiāu lāi-té tng-leh hêng-sêng. Tī hêng-chheⁿ thok-jî-só͘ lāi-té, tú seⁿ–chhut-lâi ê hêng-chheⁿ ê ko-lêng hêng-chheⁿ-hong kā khì-thé thô͘-hún hûn tiau chò îⁿ-chui-hêng, thiāu-á hêng, kah chòng-koan ê chúi-lâu-hêng. Chi̍t-ê ū-miâ ê lē tio̍h-sī Îⁿ-chui Seng-hûn, i to̍h chhāi tī Gîn-hô lāi-té chi̍t-ê chiok kng chiok tōa ê hêng-chheⁿ hêng-sêng-khu NGC 2264 lāi-té. Chit-tiuⁿ bo̍k-chêng ûi-chí ū siōng chheng-chhó sè-chiat ê Îⁿ-chui Seng-hûn te̍k-siá siòng-phìⁿ, sī kā se̍h Tē-kiû leh kiâⁿ ê Ha-peh Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ kúi-nā pái koan-chhek ê kiat-kó tha̍h–chhut-lâi ê. Îⁿ-chui Seng-hûn tī Kî-lîn-chō lāi-té, lī lán chha-put-to 2500 kng-nî hn̄g. I ê tōa-sè chha-put-to ū 7 kng-nî tn̂g, m̄-koh siòng-phìⁿ lāi-té sī Îⁿ-chui Seng-hûn ê thâu, chiah chiàm 2.5 kng-nî tn̂g niā-niā. I tō chhāi tī lán Gîn-hô ê ām-kún khu, chit-ê kū-lî chiah pí lán Thài-iông kah i siōng óa ê chhù-piⁿ hêng-chheⁿ hē-thóng Pòaⁿ-jîn-má-chō Alpha kū-lî ê chi̍t-pòaⁿ khah-ke niā-niā. 1997 nî Ha-peh âng-gōa-sòaⁿ kha-mé-lah hip–tio̍h ê tōa chit-liōng hêng-chheⁿ NGC 2264 IRS, to̍h tī siòng-phìⁿ téng-koân, i khó-lêng to̍h-sī kā Îⁿ-chui Seng-hûn tiau–chhut-lâi ê hêng-chheⁿ-hong ê goân-thâu. Îⁿ-chui Seng-hûn ê âng-sek bīn-se, sī thô͘-hún kah hoat-kng ê chúi-sò͘ khì-thé hoat–chhut-lâi ê kng.

[KIP] Ha-peh Thài-khong Bōng-uán-kiànn hip–ê Înn-tsui Sing-hûn

Tsi̍t-tīn hîng-tshenn tī tsi̍t-ê kiò-tsò Înn-tsui Sing-hûn ê tuā thôo-hún thiāu lāi-té tng-leh hîng-sîng. Tī hîng-tshenn thok-jî-sóo lāi-té, tú senn–tshut-lâi ê hîng-tshenn ê ko-lîng hîng-tshenn-hong kā khì-thé thôo-hún hûn tiau tsò înn-tsui-hîng, thiāu-á hîng, kah tsòng-kuan ê tsuí-lâu-hîng. Tsi̍t-ê ū-miâ ê lē tio̍h-sī Înn-tsui Sing-hûn, i to̍h tshāi tī Gîn-hô lāi-té tsi̍t-ê tsiok kng tsiok tuā ê hîng-tshenn hîng-sîng-khu NGC 2264 lāi-té. Tsit-tiunn bo̍k-tsîng uî-tsí ū siōng tshing-tshó sè-tsiat ê Înn-tsui Sing-hûn ti̍k-siá siòng-phìnn, sī kā se̍h Tē-kiû leh kiânn ê Ha-peh Thài-khong Bōng-uán-kiànn kuí-nā pái kuan-tshik ê kiat-kó tha̍h–tshut-lâi ê. Înn-tsui Sing-hûn tī Kî-lîn-tsō lāi-té, lī lán tsha-put-to 2500 kng-nî hn̄g. I ê tuā-sè tsha-put-to ū 7 kng-nî tn̂g, m̄-koh siòng-phìnn lāi-té sī Înn-tsui Sing-hûn ê thâu, tsiah tsiàm 2.5 kng-nî tn̂g niā-niā. I tō tshāi tī lán Gîn-hô ê ām-kún khu, tsit-ê kū-lî tsiah pí lán Thài-iông kah i siōng uá ê tshù-pinn hîng-tshenn hē-thóng Puànn-jîn-má-tsō Alpha kū-lî ê tsi̍t-puànn khah-ke niā-niā. 1997 nî Ha-peh âng-guā-suànn kha-mé-lah hip–tio̍h ê tuā tsit-liōng hîng-tshenn NGC 2264 IRS, to̍h tī siòng-phìnn tíng-kuân, i khó-lîng to̍h-sī kā Înn-tsui Sing-hûn tiau–tshut-lâi ê hîng-tshenn-hong ê guân-thâu. Înn-tsui Sing-hûn ê âng-sik bīn-se, sī thôo-hún kah huat-kng ê tsuí-sòo khì-thé huat–tshut-lâi ê kng.

[English] The Cone Nebula from Hubble

Stars are forming in the gigantic dust pillar called the Cone Nebula. Cones, pillars, and majestic flowing shapes abound in stellar nurseries where natal clouds of gas and dust are buffeted by energetic winds from newborn stars. The Cone Nebula, a well-known example, lies within the bright galactic star-forming region NGC 2264. The Cone was captured in unprecedented detail in this close-up composite of several observations from the Earth-orbiting Hubble Space Telescope. While the Cone Nebula, about 2,500 light-years away in Monoceros, is around 7 light-years long, the region pictured here surrounding the cone’s blunted head is a mere 2.5 light-years across. In our neck of the galaxy that distance is just over half way from our Sun to its nearest stellar neighbors in the Alpha Centauri star system. The massive star NGC 2264 IRS, seen by Hubble’s infrared camera in 1997, is the likely source of the wind sculpting the Cone Nebula and lies off the top of the image. The Cone Nebula’s reddish veil is produced by dust and glowing hydrogen gas.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【圓錐星雲】Îⁿ-chui Seng-hûn/Înn-tsui Sing-hûn/錐狀星雲/Cone Nebula
  • 【恆星風】hêng-chheⁿ-hong/hîng-tshenn-hong/恆星風/stellar wind
  • 【銀河】Gîn-hô/Gîn-hô/銀河/Milky Way
  • 【恆星形成區】hêng-chheⁿ hêng-sêng-khu/hîng-tshenn hîng-sîng-khu/恆星形成區/star-forming region
  • 【NGC 2264】NGC jī-jī-lio̍k-sù/NGC jī-jī-lio̍k-sù/NGC 2264/NGC 2264
  • 【哈伯太空望遠鏡】Ha-peh Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ/Ha-peh Thài-khong Bōng-uán-kiànn/哈伯太空望遠鏡/Hubble Space Telescope
  • 【麒麟座】Kî-lîn-chō/Kî-lîn-tsō/麒麟座/Monoceros
  • 【半人馬座 Alpha】Poàn-jîn-má-chō Alpha/Puàn-jîn-má-tsō Alpha/半人馬座 Alpha/Alpha Centauri
  • 【水素】chúi-sò͘/tsuí-sòo/氫/hydrogen

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:阿波羅 14 號:Ùi Antares 看著 ê 景色 明仔載 ê 圖:船底座星雲 ê 核心