銀河 peh 升

Page(/daily/2023/12/20231201)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 銀河 peh 升

Tī 這个 深空夜景 中,銀河中心 就 ùi 智利山頂 ê La Silla 天文台後壁 peh 起來。 咱 ê 銀河中心就 tī 人馬座方向,相片 ê 倒爿。 這張是用南歐天文台 ESO ê 新科技望遠鏡翕–ê,伊有上新 ê 主動光學系統,通控制遮爾大片望遠鏡 ê 鏡莫變形。 正爿是 ESO 3.6 公尺大 ê 望遠鏡,是揣 系外行星 HARPS kah NIRPS ê 光譜儀。 Tī in 之間 ê 銀河中心核球 內底,是星際塗粉雲、金爍爍 ê 恆星、星團、kah 星雲。 中央附近發出紅色水素發射線–ê,是當咧進行恆星形成 ê 內海仔星雲 M8。 Tī 這个宇宙內海仔 倒爿是三裂星雲 M20,伊除了有發紅光 ê 發射線,閣有發藍光 ê 反射塗粉雲。 兩个攏是 望遠鏡愛好者上愛看 ê 銀河中心 ê 目標。 這張組合相片 是 2023 年 4 月彼陣用仝一台 kha-mé-lah,連煞翕仝一个視野 ê 地面影像 kah 天頂影像,才共組合起來–ê。

[POJ] Gîn-hô peh-seng

Tī chit-ê chhim-khong iā-kéng tiong, Gîn-hô tiong-sim tō ùi Tì-lī soaⁿ-téng ê La Silla Thian-bûn-tâi āu-piah peh–khí-lâi. Lán ê Gîn-hô tiong-sim tō tī jîn-má chō hong-hiòng, siòng-phìⁿ ê tò-pêng. Chit-tiuⁿ sī iōng Lâm-au Thian-bûn-tâi (ESO) ê Sin-kho-ki Bōng-oán-kiàⁿ hip–ê, i ū siōng sin ê chú-tōng kng-ha̍k hē-thóng, thang khòng-chè chiah-nī tōa-phiàn bōng-oán-kiàⁿ ê kiàⁿ mài piàn-hêng. Chiàⁿ-pêng sī ESO 3.6 kong-chhioh tōa ê bōng-oán-kiàⁿ, sī chhōe hē-gōa kiâⁿ-chheⁿ HARPS kah NIRPS ê kng-phó͘-gî. Tī in chi-kan ê Gîn-hô tiong-sim he̍k-kiû lāi-té, sī seng-chè thô͘-hún-hûn, kim-sih-sih ê hêng-chheⁿ, seng-thoân, kah seng-hûn. Tiong-ng hù-kīn hoat-chhut âng-sek chúi-sò͘ hoat-siā-sòaⁿ–ê, sī tng-teh chìn-hêng hêng-chhiⁿ hêng-sêng ê Lāi-hái-á Seng-hûn M8. Tī chit-ê ú-tiū lāi-hái-á tò-pêng sī Saⁿ-li̍h Seng-hûn Ḿ0, i tû-liáu ū hoat âng-kng ê hoat-siā-sòaⁿ, koh-ū hoat nâ kng ê hoán-siā thô͘-hún hûn. Nn̄g-ê lóng sī bōng-oán-kiàⁿ ài-hóⁿ-chiá siōng-ài khòaⁿ ê Gîn-hô tiong-sim ê bo̍k-piau. Chit-tiuⁿ cho͘-ha̍p siòng-phìⁿ sī 2023 nî 4 goe̍h hit-chūn iōng kāng chi̍t tâi kha-mé-lah, liân-soah hip kāng chi̍t-ê sī-iá ê tē-bīn iáⁿ-siōng kah thiⁿ-téng iáⁿ-siōng, chiah kā cho͘-ha̍p khí-lâi–ê.

[KIP] Gîn-hô peh-sing

Tī tsit-ê tshim-khong iā-kíng tiong, Gîn-hô tiong-sim tō uì Tì-lī suann-tíng ê La Silla Thian-bûn-tâi āu-piah peh–khí-lâi. Lán ê Gîn-hô tiong-sim tō tī jîn-má tsō hong-hiòng, siòng-phìnn ê tò-pîng. Tsit-tiunn sī iōng Lâm-au Thian-bûn-tâi (ESO) ê Sin-kho-ki Bōng-uán-kiànn hip–ê, i ū siōng sin ê tsú-tōng kng-ha̍k hē-thóng, thang khòng-tsè tsiah-nī tuā-phiàn bōng-uán-kiànn ê kiànn mài piàn-hîng. Tsiànn-pîng sī ESO 3.6 kong-tshioh tuā ê bōng-uán-kiànn, sī tshuē hē-guā kiânn-tshenn HARPS kah NIRPS ê kng-phóo-gî. Tī in tsi-kan ê Gîn-hô tiong-sim hi̍k-kiû lāi-té, sī sing-tsè thôo-hún-hûn, kim-sih-sih ê hîng-tshenn, sing-thuân, kah sing-hûn. Tiong-ng hù-kīn huat-tshut âng-sik tsuí-sòo huat-siā-suànn–ê, sī tng-teh tsìn-hîng hîng-tshinn hîng-sîng ê Lāi-hái-á Sing-hûn M8. Tī tsit-ê ú-tiū lāi-hái-á tò-pîng sī Sann-li̍h Sing-hûn M20, i tû-liáu ū huat âng-kng ê huat-siā-suànn, koh-ū huat nâ kng ê huán-siā thôo-hún hûn. Nn̄g-ê lóng sī bōng-uán-kiànn ài-hónn-tsiá siōng-ài khuànn ê Gîn-hô tiong-sim ê bo̍k-piau. Tsit-tiunn tsoo-ha̍p siòng-phìnn sī 2023 nî 4 gue̍h hit-tsūn iōng kāng tsi̍t tâi kha-mé-lah, liân-suah hip kāng tsi̍t-ê sī-iá ê tē-bīn iánn-siōng kah thinn-tíng iánn-siōng, tsiah kā tsoo-ha̍p khí-lâi–ê.

[English] Milky Way Rising

The core of the Milky Way is rising beyond the Chilean mountain-top La Silla Observatory in this deep night skyscape. Seen toward the constellation Sagittarius, our home galaxy’s center is flanked on the left, by the European Southern Observatory’s New Technology Telescope which pioneered the use of active optics to accurately control the shape of large telescope mirrors. To the right stands the ESO 3.6-meter Telescope, home of the exoplanet hunting HARPS and NIRPS spectrographs. Between them, the galaxy’s central bulge is filled with obscuring clouds of interstellar dust, bright stars, clusters, and nebulae. Prominent reddish hydrogen emission from the star-forming Lagoon Nebula, M8, is near center. The Trifid Nebula, M20, combines blue light of a dusty reflection nebula with reddish emission just left of the cosmic Lagoon. Both are popular stops on telescopic tours of the galactic center. The composited image is a stack of separate exposures for ground and sky made in April 2023, all captured consecutively with the same framing and camera equipment.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【銀河】Gîn-hô/Gîn-hô/銀河/Milky Way
  • 【主動光學系統】chú-tōng kng-ha̍k hē-thóng/tsú-tōng kng-ha̍k hē-thóng/主動光學系統/active optics
  • 【系外行星】hē-gōa kiâⁿ-chheⁿ/hē-guā kiânn-tshenn/系外行星/exoplanet
  • 【光譜儀】kng-phó͘-gî/kng-phóo-gî/光譜儀/spectrographs
  • 【核球】he̍k-kiû/hi̍k-kiû/核球/bulge
  • 【水素】chúi-sò͘/tsuí-sòo/氫/hydrogen
  • 【內海仔星雲】Lāi-hái-á Seng-hûn/Lāi-hái-á Sing-hûn/潟湖星雲/Lagoon Nebula
  • 【三裂星雲】Saⁿ-lih Seng-hûn/Sann-lih Sing-hûn/三裂星雲/Trifid Nebula
  • 【反射塗粉雲】hoán-siā thô͘-hún-hûn/huán-siā thôo-hún-hûn/塵埃反射星雲/dusty reflection nebula
  • 【發射線】hoat-siā-sòaⁿ/huat-siā-suànn/發射線/emission
  • 【人馬座】Jîn-má-chō/Jîn-má-tsō/人馬座/Sagittarius

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:Artemis 1 號:第 13 工飛行日 明仔載 ê 圖:北京古觀像台天頂 ê 恆星軌跡