小精靈星雲 ê 恆星形成活動

Page(/daily/2023/08/20230828)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 小精靈星雲 ê 恆星形成活動

咱來看這个編號 NGC 281 ê 宇宙雲,毋過你有可能會 kā 開放星團 IC 1590 看落勾去。 這个少年、大質量恆星 ê 星團 是 tī 這个星雲內底 生出來–ê。 伊落尾會激發這个星雲,予星雲發光。 Tī NGC 281 肖像內底 這个顯目 ê 形體,是去予 星團內底 高溫恆星 強烈、高能 ê 恆星風 kah 輻射能 kā 侵蝕,雕出 塗粉柱 kah 實密 ê Bok 雲球,才會變做你看著 ê 剪影。 這區若是活較久 leh,塗粉結構就有可能變做未來 ê 恆星形成區。 NGC 281 chhāi tī 差不多1 萬光年遠 ê 仙后座會遮爾古錐叫做 小精靈星雲,是因為伊 ê 形體。 這張清楚 ê 組合影像是 ùi 幾若張狹頻波段 ê 資料來–ê。 影像內底 ê 紅色、青色、kah 藍色,是 ùi 星雲內底 ê 水素原子 kah 酸素原子發射線 合成 來–ê。 照科學家估計 ê NGC 281 距離來看,這幅圖有超過 80 光年 闊。

[POJ] Sió-cheng-lêng Seng-hûn ê Hêng-chhiⁿ Hêng-sêng Oa̍h-tāng

Lán lâi-khòaⁿ chit-ê pian-hō NGC 281 ê ú-tiū-hûn, m̄-koh lí ū khó-lêng ē kā khai-hòng seng-thoân IC 1590 khòaⁿ làu-kau–khì. Chit-ê siàu-liân, tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ ê seng-thoân sī tī chit-ê seng-hûn lāi-té siⁿ–chhut-lâi–ê. I lo̍h-bóe ē kek-hoat chit-ê seng-hûn, hō͘ seng-hûn hoat-kng. Tī NGC 281 siàu-siōng lāi-té chit-ê hiáⁿ-ba̍k ê hêng-thé, sī khì hō͘ seng-thoân lāi-té ko-un hêng-chhiⁿ kiông-lia̍t, ko-lêng ê hêng-chhiⁿ-hong kah hok-siā lêng kā chhim sit,tiau chhut thô͘-hún thiāu kah cha̍t ba̍t ê bok hûn kiû,chiah-ē piàn-chò lí khòaⁿ-tio̍h ê chián iáⁿ. Chit khu nā-sī oa̍h khah kú leh,thô͘-hún kiat-kò͘ tō ū khó-lêng piàn-chò bī-lâi ê hêng-chhiⁿ hêng-sêng khu. NGC 281 chhāi tī chha-put-to 1 bān kng nî hn̄g ê sián hiō chō,ē chiah-nī kó͘-chui kiò-chò sió cheng-lêng seng-hûn,sī in-ūi i ê hêng-thé. chit-tiuⁿ chheng-chhó ê cho͘-ha̍p iáⁿ-siōng sī ùi kúi-nā tiuⁿ e̍h pîn pho tōaⁿ ê chu-liāu lâi–ê. iáⁿ-siōng lāi-té ê âng-sek,chheⁿ-sek,kah nâ-sek,sī ùi seng-hûn lāi-té ê chúi sò͘ goân-chú kah sng sò͘ goân-chú hoat-siā sòaⁿ ha̍p-sêng lâi–ê. Chiàu kho-ha̍k-ka kó͘-kè ê NGC 281 kī-lī lâi-khòaⁿ,chit pak tô͘ ū chhiau-kòe 80 kng nî khoah.

[KIP] Sió-tsing-lîng Sing-hûn ê Hîng-tshinn Hîng-sîng Ua̍h-tāng

Lán lâi-khuànn tsit-ê pian-hō NGC 281 ê ú-tiū-hûn, m̄-koh lí ū khó-lîng ē kā khai-hòng sing-thuân IC 1590 khuànn làu-kau–khì. Tsit-ê siàu-liân, tuā-tsit-liōng hîng-tshinn ê sing-thuân sī tī tsit-ê sing-hûn lāi-té sinn–tshut-lâi–ê. I lo̍h-bué ē kik-huat tsit-ê sing-hûn, hōo sing-hûn huat-kng. Tī NGC 281 siàu-siōng lāi-té tsit-ê hiánn-ba̍k ê hîng-thé, sī khì hōo sing-thuân lāi-té ko-un hîng-tshinn kiông-lia̍t, ko-lîng ê hîng-tshinn-hong kah hok-siā lîng kā tshim sit,tiau tshut thôo-hún thiāu kah tsa̍t ba̍t ê bok hûn kiû,tsiah-ē piàn-tsò lí khuànn-tio̍h ê tsián iánn. Tsit khu nā-sī ua̍h khah kú leh,thôo-hún kiat-kòo tō ū khó-lîng piàn-tsò bī-lâi ê hîng-tshinn hîng-sîng khu. NGC 281 tshāi tī tsha-put-to 1 bān kng nî hn̄g ê sián hiō tsō,ē tsiah-nī kóo-tsui kiò-tsò sió tsing-lîng sing-hûn,sī in-uī i ê hîng-thé. tsit-tiunn tshing-tshó ê tsoo-ha̍p iánn-siōng sī uì kuí-nā tiunn e̍h pîn pho tuānn ê tsu-liāu lâi–ê. iánn-siōng lāi-té ê âng-sik,tshenn-sik,kah nâ-sik,sī uì sing-hûn lāi-té ê tsuí sòo guân-tsú kah sng sòo guân-tsú huat-siā suànn ha̍p-sîng lâi–ê. Tsiàu kho-ha̍k-ka kóo-kè ê NGC 281 kī-lī lâi-khuànn,tsit pak tôo ū tshiau-kuè 80 kng nî khuah.

[English] Star Formation in the Pacman Nebula

Look through the cosmic cloud cataloged as NGC 281 and you might miss the stars of open cluster IC 1590. Formed within the nebula, that cluster’s young, massive stars ultimately power the pervasive nebular glow. The eye-catching shapes looming in the featured portrait of NGC 281 are sculpted dusty columns and dense Bok globules seen in silhouette, eroded by intense, energetic winds and radiation from the hot cluster stars. If they survive long enough, the dusty structures could also be sites of future star formation. Playfully called the Pacman Nebula because of its overall shape, NGC 281 is about 10,000 light-years away in the constellation Cassiopeia. This sharp composite image was made through narrow-band filters. It combines emission from the nebula’s hydrogen and oxygen atoms to synthesize red, green, and blue colors. The scene spans well over 80 light-years at the estimated distance of NGC 281.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【小精靈星雲】Sió-cheng-lêng Seng-hûn/Sió-tsing-lîng Sing-hûn/小精靈星雲/Pacman Nebula
  • 【NGC 281】NGC jī-pat-it/NGC jī-pat-it/NGC 281/NGC 281
  • 【宇宙雲】ú-tiū-hûn/ú-tiū-hûn/宇宙雲/cosmic cloud
  • 【開放星團】khai-hòng-seng-thoân/khai-hòng-sing-thuân/開放星團/open cluster
  • 【IC 1590】IC it-ngó͘-kiú-khòng/IC it-ngóo-kiú-khòng/IC 1590/IC 1590
  • 【恆星風】hêng-chheⁿ-hong/hîng-tshenn-hong/恆星風/stellar wind
  • 【輻射能】hok-siā-lêng/hok-siā-lîng/輻射能/radiation
  • 【塗粉柱】thô͘-hún-thiāu/thôo-hún-thiāu/灰塵柱/dusty columns
  • 【Bok 雲球】Bok hûn-kiû/Bok hûn-kiû/包克雲球/Bok globules
  • 【恆星形成活動】hêng-chheⁿ hêng-sêng oa̍h-tāng/hîng-tshenn hîng-sîng ua̍h-tāng/恆星形成活動/star formation activity
  • 【仙后座】Sian-hiō-chō/Sian-hiō-tsō/仙后座/Cassiopeia
  • 【狹頻波段】e̍h-pîn pho-tōaⁿ/e̍h-pîn pho-tuānn/窄頻波段/narrow-band filter
  • 【水素】chúi-sò͘/tsuí-sòo/氫/hydrogen
  • 【酸素】sàng-sò͘/sàng-sòo/氧/oxygen
  • 【發射線】hoat-siā-sòaⁿ/huat-siā-suànn/發射線/emission

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:三个星系 kah 一粒彗星 明仔載 ê 圖:Webb 太空望遠鏡 翕--ê 無四常 ê 捲螺仔星系 M66