捲螺仔星系 NGC 1398 ê 星系環 kah 星系棍仔

Page(/daily/2023/07/20230712)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 捲螺仔星系 NGC 1398 ê 星系環 kah 星系棍仔

是按怎有一寡捲螺仔星系 ê 中央有環? 捲螺仔星系 NGC 1398 ê 中心,有一輾恆星、氣體、塗粉 組成 ê ,有一支 恆星 kah 氣體組成、迒過星系中心 ê 星系棍仔,閣有較倚外口、有花樣 ê 捲螺仔手骨。 這張 tī 智利 El Sauce 天文台 翕 ê 深空影像,有翕著這个大型捲螺仔星系足清楚 ê 細節。 NGC 1398 tī 6500 萬 光年 遠 ê 所在,意思是講,光離開這个星系 ê 時陣,差不多是 地球 ê 恐龍消失彼陣。 這个 美麗 ê 星系,只要用細台天文望遠鏡 向 天爐座方向就看會著。 中心附近 ê 環 應該是恆星形成過程中,密度波 變較闊 ê 結果。 會按呢可能是伊 kah 其他星系 ê 引力 互相影響,抑是星系家己 重力無平衡 造成–ê。

[POJ] Kńg-lê-á seng-hē NGC 1398 ê seng-hē khoân kah seng-hē kùn-á

Sī-án-chóaⁿ ū chi̍t-kóa kńg-lê-á seng-hē ê tiong-ng ū khoân? Kńg-lê-á seng-hē NGC 1398 ê tiong-sim, ū chi̍t-liàn hêng-chhiⁿ, khì-thé, thô͘-hún cho͘-sêng ê khoân, ū chi̍t-ki hêng-chhiⁿ kah khì-thé cho͘-sêng, hāⁿ-kòe seng-hē tiong-sim ê seng-hē kùn-á, koh-ū khah óa gōa-kháu, ū hoe-iūⁿ ê kńg-lê-á chhiú-kut. Chit-tiuⁿ tī Tì-lī El Sauce thian-bûn-tâi hip ê chhim-khong iáⁿ-siōng, ū hip-tio̍h chit-ê tōa-hêng kńg-lê-á seng-hē chiok chheng-chhó ê sè-chiat. NGC 1398 tī 6500 bān kng-nî hn̄g ê só͘-chāi, ì-sù sī-kóng, kng lī-khui chit-ê seng-hē ê sî-chūn, chha-put-to sī Tē-kiû ê khióng-liông siau-sit hit-chūn. Chit-ê bí-lē ê seng-hē, chí-iàu iōng sè tâi thian-bûn bōng-oán-kiàⁿ hiòng thiⁿ lô͘ chō hong-hiòng tō khòaⁿ-ē-tio̍h. tiong-sim hù-kīn ê khoân eng-kai sī hêng-chhiⁿ hêng-sêng kòe-têng-tiong, bi̍t-tō͘-pho piàn khah khoah ê kiat-kó. Ē án-ne khó-lêng sī i kah kî-tha seng-hē ê ín-le̍k hō͘-siong éng-hióng, a̍h-sī seng-hē ka-kī tiōng-le̍k bô pêng-hêng chō-sêng–ê.

[KIP] Kńg-lê-á sing-hē NGC 1398 ê sing-hē khuân kah sing-hē kùn-á

Sī-án-tsuánn ū tsi̍t-kuá kńg-lê-á sing-hē ê tiong-ng ū khuân? Kńg-lê-á sing-hē NGC 1398 ê tiong-sim, ū tsi̍t-liàn hîng-tshinn, khì-thé, thôo-hún tsoo-sîng ê khuân, ū tsi̍t-ki hîng-tshinn kah khì-thé tsoo-sîng, hānn-kuè sing-hē tiong-sim ê sing-hē kùn-á, koh-ū khah uá guā-kháu, ū hue-iūnn ê kńg-lê-á tshiú-kut. Tsit-tiunn tī Tì-lī El Sauce thian-bûn-tâi hip ê tshim-khong iánn-siōng, ū hip-tio̍h tsit-ê tuā-hîng kńg-lê-á sing-hē tsiok tshing-tshó ê sè-tsiat. NGC 1398 tī 6500 bān kng-nî hn̄g ê sóo-tsāi, ì-sù sī-kóng, kng lī-khui tsit-ê sing-hē ê sî-tsūn, tsha-put-to sī Tē-kiû ê khióng-liông siau-sit hit-tsūn. Tsit-ê bí-lē ê sing-hē, tsí-iàu iōng sè tâi thian-bûn bōng-uán-kiànn hiòng thinn lôo tsō hong-hiòng tō khuànn-ē-tio̍h. tiong-sim hù-kīn ê khuân ing-kai sī hîng-tshinn hîng-sîng kuè-tîng-tiong, bi̍t-tōo-pho piàn khah khuah ê kiat-kó. Ē án-ne khó-lîng sī i kah kî-tha sing-hē ê ín-li̍k hōo-siong íng-hióng, a̍h-sī sing-hē ka-kī tiōng-li̍k bô pîng-hîng tsō-sîng–ê.

[English] Rings and Bar of Spiral Galaxy NGC 1398

Why do some spiral galaxies have a ring around the center? Spiral galaxy NGC 1398 not only has a ring of pearly stars, gas and dust around its center, but a bar of stars and gas across its center, and spiral arms that appear like ribbons farther out. The featured deep image from Observatorio El Sauce in Chile shows the grand spiral galaxy in impressive detail. NGC 1398 lies about 65 million light years distant, meaning the light we see today left this galaxy when dinosaurs were disappearing from the Earth. The photogenic galaxy is visible with a small telescope toward the constellation of the Furnace (Fornax). The ring near the center is likely an expanding density wave of star formation, caused either by a gravitational encounter with another galaxy, or by the galaxy’s own gravitational asymmetries.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【捲螺仔星系】kńg-lê-á seng-hē/kńg-lê-á sing-hē/螺旋星系/spiral galaxy
  • 【捲螺仔手骨】kńg-lê-á chhiú-kut/kńg-lê-á tshiú-kut/螺旋手臂、旋臂/spiral arm
  • 【NGC 1398】NGC it-sam-kiú-pat/NGC it-sam-kiú-pat/NGC 1398/NGC 1398
  • 【星系環】seng-hē-khoân/sing-hē-khuân/星系環/ring
  • 【星系棍仔】seng-hē kùn-á/sing-hē kùn-á/星系棒/bar
  • 【天爐座】Thian-lô͘-chō/Thian-lôo-tsō/天爐座/Fornax
  • 【密度波】bi̍t-tō͘-pho/bi̍t-tōo-pho/密度波/density wave

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:活跳太陽 ê 太陽烏子 明仔載 ê 圖:Webb 太空望遠鏡 翕 ê 蛇夫座 ρ