貓眼星雲 ê 闊幅深空影像

Page(/daily/2023/05/20230525)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 貓眼星雲 ê 闊幅深空影像

貓眼星雲 (NGC 6543) 是天頂上有名 ê 行星形星雲之一。 逐家熟似 ê 貓眼星雲 tī 這張 hŏng 印象足深 ê 闊幅景色內底,其實是星雲 中央 較光彼區。 這幅闊幅 ê 深空影像是 kā 兩台望遠鏡 ê 影像資料合併 ê 結果,咱嘛看會著星雲外部 足暗 ê 暈。 照估算 ê 距離 3000 光年來看,這个較暗 ê 外部暈差不多有 5 光年闊。 行星形星雲長期以來,一直去 hŏng 認為是 類太陽恆星 演化到 性命 上尾 ê 階段。 最近,有一寡行星形星雲攏有發現 這款 ,可能是恆星演化早期階段 擲出來 ê 物質形成–ê。 行星形星雲 這个階段去 hŏng 認為講會擋 1 萬年左右,毋過天文學家估計外部暈 ê 雲絲 ê 年歲,差不多有 5 萬歲到 9 萬歲。 Tī 相片倒爿有一个捲螺仔星系 NGC 6552,kah 這个行星形星雲 ê 距離是差 5000 萬光年左右。

[POJ] Niau-gán-seng-hûn ê khoah-pak chhim-khòng iáⁿ-siōng

Niau-gán-seng-hûn (NGC 6543) sī thiⁿ-téng siōng ū-miâ ê kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn chi-it. Ta̍k-ke se̍k-sāi ê Niau-gán-seng-hûn tī chit-tiuⁿ hŏng ìn-sióng chiok chhim ê khoah-pak kéng-sek lāi-té, kî-si̍t sī seng-hûn tiong-ng khah kng hit-khu. Chit-pak khoah-pak ê chhim-khòng iáⁿ-siōng sī kā nn̄g-tâi bōng-oán-kiàⁿ ê iáⁿ-siōng chu-liāu ha̍p-pèng ê kiat-kó, lán mā khòaⁿ-ē-tio̍h seng-hûn gōa-pō͘ chiok àm ê n̄g. Chiàu kó͘-sǹg ê kū-lī 3000 kng-nî lâi khòaⁿ, chit-ê khah àm ê gōa-pō͘ n̄g chha-put-to ū 5 kng-nî khoah. Kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn tn̂g-kî í-lâi, it-ti̍t khì hŏng jīn-ûi sī lūi-thài-iông hêng-chheⁿ ián-hòa kàu sèⁿ-miā siōng bóe ê kai-tōaⁿ. Chòe-kīn, ū chi̍t-kóa kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn lóng ū hoat-hiān chit-khoán n̄g, khó-lêng sī hêng-chheⁿ ián-hòa chá-kî kai-tōaⁿ tàn–chhut-lâi ê bu̍t-chit hêng-sêng–ê. Kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn chit-ê kai-tōaⁿ khì hŏng jīn-ûi kóng ē tòng 1 bān nî chó-iū, m̄-koh thian-bûn-ha̍k-ka kó͘-kè gōa-pō͘ n̄g ê hûn-sī ê nî-hòe, chha-put-to ū 5 bān hòe kàu 9 bān hòe. Tī siòng-phìⁿ tò-pêng ū chi̍t-ê kńg-lê-á seng-hē NGC 6552, kah chit-ê kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn ê kū-lī sī chha 5000 bān kng-nî chó-iū.

[KIP] Niau-gán-sing-hûn ê khuah-pak tshim-khòng iánn-siōng

Niau-gán-sing-hûn (NGC 6543) sī thinn-tíng siōng ū-miâ ê kiânn-tshenn-hîng sing-hûn tsi-it. Ta̍k-ke si̍k-sāi ê Niau-gán-sing-hûn tī tsit-tiunn hŏng ìn-sióng tsiok tshim ê khuah-pak kíng-sik lāi-té, kî-si̍t sī sing-hûn tiong-ng khah kng hit-khu. Tsit-pak khuah-pak ê tshim-khòng iánn-siōng sī kā nn̄g-tâi bōng-uán-kiànn ê iánn-siōng tsu-liāu ha̍p-pìng ê kiat-kó, lán mā khuànn-ē-tio̍h sing-hûn guā-pōo tsiok àm ê n̄g. Tsiàu kóo-sǹg ê kū-lī 3000 kng-nî lâi khuànn, tsit-ê khah àm ê guā-pōo n̄g tsha-put-to ū 5 kng-nî khuah. Kiânn-tshenn-hîng sing-hûn tn̂g-kî í-lâi, it-ti̍t khì hŏng jīn-uî sī luī-thài-iông hîng-tshenn ián-huà kàu sènn-miā siōng bué ê kai-tuānn. Tsuè-kīn, ū tsi̍t-kuá kiânn-tshenn-hîng sing-hûn lóng ū huat-hiān tsit-khuán n̄g, khó-lîng sī hîng-tshenn ián-huà tsá-kî kai-tuānn tàn–tshut-lâi ê bu̍t-tsit hîng-sîng–ê. Kiânn-tshenn-hîng sing-hûn tsit-ê kai-tuānn khì hŏng jīn-uî kóng ē tòng 1 bān nî tsó-iū, m̄-koh thian-bûn-ha̍k-ka kóo-kè guā-pōo n̄g ê hûn-sī ê nî-huè, tsha-put-to ū 5 bān huè kàu 9 bān huè. Tī siòng-phìnn tò-pîng ū tsi̍t-ê kńg-lê-á sing-hē NGC 6552, kah tsit-ê kiânn-tshenn-hîng sing-hûn ê kū-lī sī tsha 5000 bān kng-nî tsó-iū.

[English] Cat’s Eye Wide and Deep

The Cat’s Eye Nebula (NGC 6543) is one of the best known planetary nebulae in the sky. Its more familiar outlines are seen in the brighter central region of the nebula in this impressive wide-angle view. But this wide and deep image combining data from two telescopes also reveals its extremely faint outer halo. At an estimated distance of 3,000 light-years, the faint outer halo is over 5 light-years across. Planetary nebulae have long been appreciated as a final phase in the life of a sun-like star. More recently, some planetary nebulae are found to have halos like this one, likely formed of material shrugged off during earlier episodes in the star’s evolution. While the planetary nebula phase is thought to last for around 10,000 years, astronomers estimate the age of the outer filamentary portions of this halo to be 50,000 to 90,000 years. Visible on the right, some 50 million light-years beyond the watchful planetary nebula, lies spiral galaxy NGC 6552.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【貓眼星雲】Niau-gán-seng-hûn/Niau-gán-sing-hûn/貓眼星雲/Cat’s Eye Nebula
  • 【NGC 6543】NGC lio̍k-ngó͘-sù-sam/NGC lio̍k-ngóo-sù-sam/NGC 6543/NGC 6543
  • 【行星形星雲】kiâⁿ-chheⁿ-hêng seng-hûn/kiânn-tshenn-hîng sing-hûn/行星狀星雲/planetary nebulae
  • 【暈】n̄g/n̄g/暈/halo
  • 【類太陽恆星】lūi-thài-iông hêng-chheⁿ/luī-thài-iông hîng-tshenn/類太陽恆星/sun-like star
  • 【捲螺仔星系】kńg-lê-á seng-hē/kńg-lê-á sing-hē/螺旋星系/spiral galaxy
  • 【NGC 6552】NGC lio̍k-ngó͘-ngó͘-jī/NGC lio̍k-ngóo-ngóo-jī/NGC 6552/NGC 6552
  • 【雲絲】hûn-si/hûn-si/絲狀結構/filament

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:Kah 月掩木星 排做一逝 ê 天文台 明仔載 ê 圖:室女座星系團