逃走 ê 恆星 鹿豹座 α

Page(/daily/2023/04/20230428)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 逃走 ê 恆星 鹿豹座 α

逃走 ê 恆星 鹿豹座 α 就親像是一隻船行過宇宙海,tī 天頂製造出這款優美弧 ê 弓形波湧 抑是 弓形震波。 大質量 ê 超巨星 tī 天頂徙動 ê 速度,一秒鐘是超過 60 公里,結果就會 kā 伊行過 ê 路頂懸 ê 星際物質 櫼櫼做伙。 鹿豹座 α 差不多 tī 影像 中央 6 度闊 ê 範圍。 Kah 咱太陽相比,伊 ê 質量是 25 - 30 倍大,溫度是 5 倍燒 (3 萬 K),光度是 50 萬倍光。 這粒 tī 4000 光年遠、長頷頸星座 鹿豹座 方向 ê 恆星,仝款會製造足強 ê 恆星風。 鹿豹座 α ê 弓形震波 kah 伊中心恆星 ê 距離 是差 10 光年遠。 是講,到底是啥物咧驅動這粒 恆星 ê 運動? 天文學家長期以來攏認為講,鹿豹座 α 可能是 附近星團內底 ê 高溫少年恆星 kah 星團內底其他成員 產生重力交互作用,去予擲出來–ê 星。 嘛有可能是,伊 ê 大質量恆星 星伴,演化做超新星爆炸 ê 時陣,kā 伊擲出來–ê。

[POJ] Tô-cháu ê Hêng-chhiⁿ Lo̍k-pà-chō α

Tô-cháu ê hêng-chhiⁿ Lo̍k-pà-chō α to̍h chhin-chhiūⁿ sī chi̍t-chiah chûn kiâⁿ-kòe ú-tiū hái, tī thiⁿ-téng chè-chō chhut chit-khoán iu-bí ê keng-hêng pho-éng ia̍h-sī keng-hêng chìn-pho. Tōa-chit-liōng ê chhiau-sin-seng tī thiⁿ-téng sóa-tāng ê sok-tō͘, chi̍t bió-cheng sī chhiau-kòe 60 kong-lí, kiat-kó to̍h ē kā i kiâⁿ-kòe ê lō͘ téng-koân ê seng-chè-bu̍t-chit chiⁿ-chiⁿ chò-hóe. Lo̍k-pà-chō α chha-put-to tī iáⁿ-siōng tiong-ng 6 tō͘ khoah ê hoān-ûi. Kah lán Thài-iông sio-pí, i ê chit-liōng sī 25 - 30 poe tōa, un-tō͘ sī 5 poe sio (3 bān K), kng-tō͘ sī 50 bān poe kng. Chit-lia̍p tī 4000 kng-nî hn̄g, tn̂g ām-kún seng-chō Lo̍k-pà-chō hong-hiòng ê hêng-chhiⁿ, kāng-khoán ē chè-chō chiok kiông ê hêng-chhiⁿ-hong. Lo̍k-pà-chō α ê keng-hêng chìn-pho kah i tiong-sim hêng-chhiⁿ ê kū-lī sī chha 10 kng-nî hn̄g. Sī kóng, tàu-té sī siáⁿ-mi̍h leh khu-tōng chit-lia̍p hêng-chhiⁿ ê ūn-tōng? Thian-bûn ha̍k-ka tn̂g-kî í-lâi lóng jīn-ûi kóng, Lo̍k-pà-chō α khó-lêng sī hù-kīn seng-thoân lāi-té ê ko-un siàu-liân hêng-chhiⁿ kah seng-thoân lāi-té kî-tha sêng-goân sán-seng tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng, khì hō͘ tàn–chhut-lâi–ê chhiⁿ. Mā ū khó-lêng sī, i ê tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ seng-phōaⁿ, ián-hòa chò chhiau-sin-seng po̍k-chà ê sî-chūn, kā i tàn–chhut-lâi–ê.

[KIP] Tô-tsáu ê Hîng-tshinn Lo̍k-pà-tsō α

Tô-tsáu ê hîng-tshinn Lo̍k-pà-tsō α to̍h tshin-tshiūnn sī tsi̍t-tsiah tsûn kiânn-kuè ú-tiū hái, tī thinn-tíng tsè-tsō tshut tsit-khuán iu-bí ê king-hîng pho-íng ia̍h-sī king-hîng tsìn-pho. Tuā-tsit-liōng ê tshiau-sin-sing tī thinn-tíng suá-tāng ê sok-tōo, tsi̍t bió-tsing sī tshiau-kuè 60 kong-lí, kiat-kó to̍h ē kā i kiânn-kuè ê lōo tíng-kuân ê sing-tsè-bu̍t-tsit tsinn-tsinn tsò-hué. Lo̍k-pà-tsō α tsha-put-to tī iánn-siōng tiong-ng 6 tōo khuah ê huān-uî. Kah lán Thài-iông sio-pí, i ê tsit-liōng sī 25 - 30 pue tuā, un-tōo sī 5 pue sio (3 bān K), kng-tōo sī 50 bān pue kng. Tsit-lia̍p tī 4000 kng-nî hn̄g, tn̂g ām-kún sing-tsō Lo̍k-pà-tsō hong-hiòng ê hîng-tshinn, kāng-khuán ē tsè-tsō tsiok kiông ê hîng-tshinn-hong. Lo̍k-pà-tsō α ê king-hîng tsìn-pho kah i tiong-sim hîng-tshinn ê kū-lī sī tsha 10 kng-nî hn̄g. Sī kóng, tàu-té sī siánn-mi̍h leh khu-tōng tsit-lia̍p hîng-tshinn ê ūn-tōng? Thian-bûn ha̍k-ka tn̂g-kî í-lâi lóng jīn-uî kóng, Lo̍k-pà-tsō α khó-lîng sī hù-kīn sing-thuân lāi-té ê ko-un siàu-liân hîng-tshinn kah sing-thuân lāi-té kî-tha sîng-guân sán-sing tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng, khì hōo tàn–tshut-lâi–ê tshinn. Mā ū khó-lîng sī, i ê tuā-tsit-liōng hîng-tshinn sing-phuānn, ián-huà tsò tshiau-sin-sing po̍k-tsà ê sî-tsūn, kā i tàn–tshut-lâi–ê.

[English] Runaway Star Alpha Camelopardalis

Like a ship plowing through cosmic seas, runaway star Alpha Camelopardalis has produced this graceful arcing bow wave or bow shock. The massive supergiant star moves at over 60 kilometers per second through space, compressing the interstellar material in its path. At the center of this nearly 6 degree wide view, Alpha Cam is about 25-30 times as massive as the Sun, 5 times hotter (30,000 kelvins), and over 500,000 times brighter. About 4,000 light-years away in the long-necked constellation Camelopardalis, the star also produces a strong stellar wind. Alpha Cam’s bow shock stands off about 10 light-years from the star itself. What set this star in motion? Astronomers have long thought that Alpha Cam was flung out of a nearby cluster of young hot stars due to gravitational interactions with other cluster members or perhaps by the supernova explosion of a massive companion star.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【鹿豹座 α】Lo̍k-pà-chō Alpha/Lo̍k-pà-tsō Alpha/鹿豹座 α/Alpha Cam
  • 【鹿豹座】Lo̍k-pà-chō/Lo̍k-pà-tsō/鹿豹座/Camelopardalis
  • 【弓形波湧】keng-hêng pho-éng/king-hîng pho-íng/弓形波浪/bow wave
  • 【弓形震波】keng-hêng chìn-pho/king-hîng tsìn-pho/弓形震波/bow shock
  • 【超巨星】chhiau-kū-chhiⁿ/tshiau-kū-tshinn/超巨星/supergiant
  • 【星際物質】seng-chè-bu̍t-chit/sing-tsè-bu̍t-tsit/星際物質/interstellar material
  • 【恆星風】hêng-chhiⁿ-hong/hîng-tshinn-hong/恆星風/stellar wind
  • 【重力交互作用】tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng/tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng/重力交互作用/gravitational interactions
  • 【星伴】seng-phōaⁿ/sing-phuānn/伴星/companion star
  • 【大質量恆星】tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ/tuā-tsit-liōng hîng-tshinn/大質量恆星/massive star
  • 【超新星爆炸】chhiau-sin-seng po̍k-chà/tshiau-sin-sing po̍k-tsà/超新星爆炸/supernova explosion
  • 【星團】seng-thoân/sing-thuân/星團/star cluster

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:SuperBIT 望遠鏡 翕 ê 蜘蛛星雲 明仔載 ê 圖:船頂 ê 日食