金牛座 內底 ê 烏暗星雲 kah 恆星形成

Page(/daily/2023/03/20230321)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 金牛座 內底 ê 烏暗星雲 kah 恆星形成

塗粉敢會是媠–ê? 當然!而且 in 閣足有路用–ê。 金牛座分子雲 內底有幾若粒足光 ê 恆星,毋過內底 ê 烏暗塗粉 是閣較 吸引人注意。 這寡四湠 ê 塗粉 有波湧 kah 波紋,予這幅媠圖內底敢若有幾若隻 塗粉 兔仔。 毋過閣較重要 ê 是,in 代表講這區 ê 星際間氣體 是厚甲會產生 重力收縮,形成恆星。 這張相片 ê 中心有較淺色 ê 星雲,是去予厝邊恆星照予光–ê。 這毋但是一个有名 ê 星雲 in 兜,嘛是有名 ê 少年懸質量恆星 in 兜。 恆星、T Tauri 星、星雲、kah Hind 變光星雲 ê 光度變化攏足大–ê。 毋過 in ê 光度變化無一定發生 tī 仝一个時間,所以這區才會遮爾神祕遮爾趣味。 T Tauri 星 kah 類似 ê 恆星 攏去予天文學家 當做 類太陽 恆星。 In 較少年,無到幾若百萬歲遐爾老,猶 tī lih 恆星 形成 ê 早期階段。 這張相片差不多有 4 闊,內底 ê 天體離 昴宿 星團無蓋遠,相片內底 ê 塗粉區離咱有 400 光年 遠。

[POJ] Kim-gû-chō lāi-té ê O͘-àm-seng-hûn kah Hêng-chheⁿ-hêng-sêng

Thô͘-hún kám ē sī súi–ê? Tong-jiân! Jî-chhiáⁿ in koh chiok ū-lō͘-iōng–ê. Kim-gû-chō hun-chú-hûn lāi-té ū kúi-ā lia̍p chiok kng ê hêng-chheⁿ, m̄-koh lāi-té ê o͘-àm-thô͘-hún sī koh-khah khip-ín lâng chù-ì. Chit-kóa sì-thòaⁿ ê thô͘-hún ū pho-éng kah pho-bûn, hō͘ chit-pak súi-tô͘ lāi-té ká-ná ū kúi-ā chiah thô͘-hún thò͘-á. M̄-koh koh-khah tiōng-iàu ê sī, in tāi-piáu kóng chit-khu ê seng-chè-kan khì-thé sī kāu kah ē sán-seng tiōng-le̍k siu-sok, hêng-sêng hêng-chheⁿ. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ ê tiong-sim ū khah chhián-sek ê seng-hûn, sī khì hō͘ chhù-piⁿ hêng-chheⁿ chiò hō͘ kng–ê. Che m̄-nā sī chi̍t-ê ū-miâ ê seng-hûn in tau, mā-sī ū-miâ ê siàu-liân koân-chit-liōng hêng-chheⁿ in tau. Hêng-chheⁿ, T Tauri chheⁿ, seng-hûn, kah Hind piàn-kng-seng-hûn ê kng-tō͘ piàn-hòa lóng chiok tōa–ê. M̄-koh in ê kng-tō͘ piàn-hòa bô it-tēng hoat-seng tī kāng chi̍t-ê sî-kan, só͘-í chit-khu chiah ē chiah-nī sîn-pì chiah-nī chhù-bī. T Tauri chheⁿ kah lūi-sū ê hêng-chheⁿ lóng khì hō͘ thian-bûn ha̍k-ka tòng-chò lūi-thài-iông hêng-chheⁿ. In khah siàu-liân, bô kàu kúi-ā pah-bān hòe hiah-nī lāu, iáu tī lih hêng-chheⁿ-hêng-sêng ê chá-kî kai-tōaⁿ. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ chha-put-to ū 4 tō͘ khoah, lāi-té ê thian-thé lī Báu-siù-seng-thoân bô kài hn̄g, siòng-phìⁿ lāi-té ê thô͘-hún khu lī lán ū 400 kng-nî hn̄g.

[KIP] Kim-gû-tsō lāi-té ê Oo-àm-sing-hûn kah Hîng-tshenn-hîng-sîng

Thôo-hún kám ē sī suí–ê? Tong-jiân! Jî-tshiánn in koh tsiok ū-lōo-iōng–ê. Kim-gû-tsō hun-tsú-hûn lāi-té ū kuí-ā lia̍p tsiok kng ê hîng-tshenn, m̄-koh lāi-té ê oo-àm-thôo-hún sī koh-khah khip-ín lâng tsù-ì. Tsit-kuá sì-thuànn ê thôo-hún ū pho-íng kah pho-bûn, hōo tsit-pak suí-tôo lāi-té ká-ná ū kuí-ā tsiah thôo-hún thòo-á. M̄-koh koh-khah tiōng-iàu ê sī, in tāi-piáu kóng tsit-khu ê sing-tsè-kan khì-thé sī kāu kah ē sán-sing tiōng-li̍k siu-sok, hîng-sîng hîng-tshenn. Tsit-tiunn siòng-phìnn ê tiong-sim ū khah tshián-sik ê sing-hûn, sī khì hōo tshù-pinn hîng-tshenn tsiò hōo kng–ê. Tse m̄-nā sī tsi̍t-ê ū-miâ ê sing-hûn in tau, mā-sī ū-miâ ê siàu-liân kuân-tsit-liōng hîng-tshenn in tau. Hîng-tshenn, T Tauri tshenn, sing-hûn, kah Hind piàn-kng-sing-hûn ê kng-tōo piàn-huà lóng tsiok tuā–ê. M̄-koh in ê kng-tōo piàn-huà bô it-tīng huat-sing tī kāng tsi̍t-ê sî-kan, sóo-í tsit-khu tsiah ē tsiah-nī sîn-pì tsiah-nī tshù-bī. T Tauri tshenn kah luī-sū ê hîng-tshenn lóng khì hōo thian-bûn ha̍k-ka tòng-tsò luī-thài-iông hîng-tshenn. In khah siàu-liân, bô kàu kuí-ā pah-bān huè hiah-nī lāu, iáu tī lih hîng-tshenn-hîng-sîng ê tsá-kî kai-tuānn. Tsit-tiunn siòng-phìnn tsha-put-to ū 4 tōo khuah, lāi-té ê thian-thé lī Báu-siù-sing-thuân bô kài hn̄g, siòng-phìnn lāi-té ê thôo-hún khu lī lán ū 400 kng-nî hn̄g.

[English] Dark Nebulae and Star Formation in Taurus

Can dust be beautiful? Yes, and it can also be useful. The Taurus molecular cloud has several bright stars, but it is the dark dust that really draws attention. The pervasive dust has waves and ripples and makes picturesque dust bunnies, but perhaps more importantly, it marks regions where interstellar gas is dense enough to gravitationally contract to form stars. In the image center is a light cloud lit by neighboring stars that is home not only to a famous nebula, but to a very young and massive famous star. Both the star, T Tauri, and the nebula, Hind’s Variable Nebula, are seen to vary dramatically in brightness – but not necessarily at the same time, adding to the mystery of this intriguing region. T Tauri and similar stars are now generally recognized to be Sun-like stars that are less than a few million years old and so still in the early stages of formation. The featured image spans about four degrees not far from the Pleiades star cluster, while the featured dust field lies about 400 light-years away.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【金牛座】Kim-gû-chō/Kim-gû-tsō/金牛座/Taurus
  • 【分子雲】hun-chú-hûn/hun-tsú-hûn/分子雲/molecular cloud
  • 【烏暗星雲】o͘-àm-seng-hûn/oo-àm-sing-hûn/黑暗星雲/dark nebula
  • 【烏暗塗粉】o͘-àm-thô͘-hún/oo-àm-thôo-hún/黑暗塗粉/dark dust
  • 【四湠】sì-thòaⁿ/sì-thuànn/到處都有/pervasive
  • 【波湧】pho-éng/pho-íng/波浪/wave
  • 【波紋】pho-bûn/pho-bûn/波紋/ripple
  • 【星際間氣體】seng-chè-kan khì-thé/sing-tsè-kan khì-thé/星際間氣體/interstellar gas
  • 【重力收縮】tiōng-le̍k siu-sok/tiōng-li̍k siu-sok/重力收縮/gravitational contract
  • 【懸質量恆星】koân-chit-liōng hêng-chheⁿ/kuân-tsit-liōng hîng-tshenn/高質量恆星/massive star
  • 【T Tauri 星】T Tauri chheⁿ/T Tauri tshenn/T Tauri 星/T Tauri star
  • 【Hind 變光星雲】Hind piàn-kng-seng-hûn/Hind piàn-kng-sing-hûn/Hind 變光星雲/Hind’s Variable Nebula
  • 【類太陽恆星】lūi-thài-iông hêng-chheⁿ/luī-thài-iông hîng-tshenn/類太陽恆星/Sun-like stars
  • 【昴宿星團】Báu-siù-seng-thoân/Báu-siù-sing-thuân/昴宿星團/Pleiades star cluster
  • 【恆星形成】hêng-chheⁿ-hêng-sêng/hîng-tshenn-hîng-sîng/恆星形成/star formation

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:脹大 ê 毛蟹星雲 明仔載 ê 圖:M31:仙女座星系