Kā NGC 3169 敨--開

Page(/daily/2023/03/20230302)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] Kā NGC 3169 敨–開

捲螺仔星系 NGC 3169 看起來就敢若是一粒敨–開 ê 宇宙膨紗球。 伊就 tī 7000 萬光年遠 ê 一个暗淡星座,六分儀座 內底,是 tī 較光彼粒軒轅十四 ê 南方。 因為 倒爿 ê NGC 3169 kah 隔壁 ê NGC 3166 產生 重力交互作用 ê 關係,NGC 3169 本底虯–起來 ê 捲螺仔手骨煞去予搝–開,變做闊尾 ê 潮汐尾溜。 落尾這兩个星系會合併做一个,這是 本地宇宙 內底較光 ê 星系足四常 ê 運命。 咱會當 tī 這張深空 ê 星系群 彩色相片內底,看著去予搝–出來 ê 恆星弧 kah 雲煙。 這是當咧進行重力交互作用 足明顯 ê 證據。 這張望遠鏡影像有 20 角分闊,若是照這陣天體 ê 距離來估算,按呢差不多是 30 萬光年闊。 相片正爿閣有一个 較細、反藍 ê 星系 NGC 3165。 NGC 3169 ùi 電波波段 到 X 光 波段 攏足光–ê。 伊 ê 中心 一粒活跳星系核,是超大質量烏洞 in 兜。

[POJ] Kā NGC 3169 tháu–khui

Kńg-lê-á seng-hē NGC 3169 khòaⁿ–khí-lâi to̍h ká-ná sī chi̍t-lia̍p tháu–khui ê ú-tiū phòng-se kiû. I to̍h tī 7000 bān kng-nî hn̄g ê chi̍t ê àm-tām seng-chō, Lio̍k-hun-gî-chō lāi-té, sī tī khah kng hit lia̍p Hian-oân cha̍p-sì ê lâm-hong. In-ūi tò-pêng ê NGC 3169 kah keh-piah ê NGC 3166 sán-seng tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng ê koan-hē, NGC 3169 pún-tē khiû–khí-lâi ê kńg-lê-á chhiú-kut soah khì hô͘ giú–khui, piàn-chò khoah-bóe ê tiâu-se̍k bóe-liu. Lo̍h-bóe chit nn̄g-ê seng-hē ē ha̍p-pèng chò chit-ê, che sī pún-tē ú-tiū lāi-té khah kng ê seng-hē chiok sù-siông ê ūn-miā. Lán ē-tàng tī chit tiuⁿ chhim-khòng ê seng-hē-kûn chhái-sek siòng-phìⁿ lāi-té, khòaⁿ-tio̍h khì hō͘ giú–chhut-lâi ê hêng-chheⁿ-hô͘ kah hûn-ian. Che sī tng leh chìn-hêng tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng chiok bêng-hián ê chèng-kù. Chit tiuⁿ bōng-oán-kiàⁿ iáⁿ-siōng ū 20 kak-hun khoah, nā-sī chiàu chit-tīn thian-thé ê kū-lī lâi kó͘-sǹg, án-ni chha-put-to sī 30 bān kng-nî khoah. Siòng-phìⁿ chiàⁿ-pêng koh ū chit ê khah sè, hoán nâ ê seng-hē NGC 3165. NGC 3169 ùi tiān-pho pho-tōaⁿ kàu X-kng pho-tōaⁿ lóng chiok kng–ê. I ê tiong-sim ū chi̍t lia̍p oa̍h-thiàu-seng-hē-he̍k, sī chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng in tau.

[KIP] Kā NGC 3169 tháu–khui

Kńg-lê-á sing-hē NGC 3169 khuànn–khí-lâi to̍h ká-ná sī tsi̍t-lia̍p tháu–khui ê ú-tiū phòng-se kiû. I to̍h tī 7000 bān kng-nî hn̄g ê tsi̍t ê àm-tām sing-tsō, Lio̍k-hun-gî-tsō lāi-té, sī tī khah kng hit lia̍p Hian-uân tsa̍p-sì ê lâm-hong. In-uī tò-pîng ê NGC 3169 kah keh-piah ê NGC 3166 sán-sing tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng ê kuan-hē, NGC 3169 pún-tē khiû–khí-lâi ê kńg-lê-á tshiú-kut suah khì hôo giú–khui, piàn-tsò khuah-bué ê tiâu-si̍k bué-liu. Lo̍h-bué tsit nn̄g-ê sing-hē ē ha̍p-pìng tsò tsit-ê, tse sī pún-tē ú-tiū lāi-té khah kng ê sing-hē tsiok sù-siông ê ūn-miā. Lán ē-tàng tī tsit tiunn tshim-khòng ê sing-hē-kûn tshái-sik siòng-phìnn lāi-té, khuànn-tio̍h khì hōo giú–tshut-lâi ê hîng-tshenn-hôo kah hûn-ian. Tse sī tng leh tsìn-hîng tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng tsiok bîng-hián ê tsìng-kù. Tsit tiunn bōng-uán-kiànn iánn-siōng ū 20 kak-hun khuah, nā-sī tsiàu tsit-tīn thian-thé ê kū-lī lâi kóo-sǹg, án-ni tsha-put-to sī 30 bān kng-nî khuah. Siòng-phìnn tsiànn-pîng koh ū tsit ê khah sè, huán nâ ê sing-hē NGC 3165. NGC 3169 uì tiān-pho pho-tuānn kàu X-kng pho-tuānn lóng tsiok kng–ê. I ê tiong-sim ū tsi̍t lia̍p ua̍h-thiàu-sing-hē-hi̍k, sī tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng in tau.

[English] Unraveling NGC 3169

Spiral galaxy NGC 3169 looks to be unraveling like a ball of cosmic yarn. It lies some 70 million light-years away, south of bright star Regulus toward the faint constellation Sextans. Wound up spiral arms are pulled out into sweeping tidal tails as NGC 3169 (left) and neighboring NGC 3166 interact gravitationally. Eventually the galaxies will merge into one, a common fate even for bright galaxies in the local universe. Drawn out stellar arcs and plumes are clear indications of the ongoing gravitational interactions across the deep and colorful galaxy group photo. The telescopic frame spans about 20 arc minutes or about 400,000 light-years at the group’s estimated distance, and includes smaller, bluish NGC 3165 at the right. NGC 3169 is also known to shine across the spectrum from radio to X-rays, harboring an active galactic nucleus that is the site of a supermassive black hole.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【捲螺仔星系】kńg-lê-á seng-hē/kńg-lê-á sing-hē/螺旋星系/spiral galaxy
  • 【捲螺仔手骨】kńg-lê-á chhiú-kut/kńg-lê-á tshiú-kut/旋臂/spiral arms
  • 【宇宙膨紗球】ú-tiū phòng-se-kiû/ú-tiū phòng-se-kiû/宇宙毛線球/a ball of cosmic yarn
  • 【六分儀座】Lio̍k-hun-gî-chō/Lio̍k-hun-gî-tsō/六分儀座/Sextans
  • 【軒轅十四】Hian-oân cha̍p-sì/Hian-uân tsa̍p-sì/軒轅十四/Regulus
  • 【重力交互作用】tiōng-le̍k kau-hō͘-chok-iōng/tiōng-li̍k kau-hōo-tsok-iōng/重力交互作用/gravitational interaction
  • 【潮汐尾溜】tiâu-se̍k-bóe-liu/tiâu-si̍k-bué-liu/潮汐尾/tidal tail
  • 【本地宇宙】pún-tē-ú-tiū/pún-tē-ú-tiū/本地宇宙/the local universe
  • 【星系群】seng-hē-kûn/sing-hē-kûn/星系群/galaxy group
  • 【合併】ha̍p-pèng/ha̍p-pìng/合併/merge
  • 【恆星弧】hêng-chheⁿ-hô͘/hîng-tshenn-hôo/恆星弧/stellar arcs
  • 【雲煙】hûn-ian/hûn-ian/羽狀結構/plumes
  • 【角分】kak-hun/kak-hun/角分/arc minute
  • 【活跳星系核】oa̍h-thiàu-seng-hē-he̍k/ua̍h-thiàu-sing-hē-hi̍k/活躍星系核/active galactic nucleus
  • 【超大質量烏洞】chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng/tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng/超大質量烏洞/supermassive black hole
  • 【NGC 3165】NGC sam-it-lio̍k-ngó͘/sam-it-lio̍k-ngóo/NGC 3165/NGC 3165
  • 【NGC 3166】NGC sam-it-lio̍k-lio̍k/NGC sam-it-lio̍k-lio̍k/NGC 3166/NGC 3166
  • 【NGC 3169】NGC sam-it-lio̍k-kiú/NGC sam-it-lio̍k-kiú/NGC 3169/NGC 3169
  • 【電波】tiān-pho/tiān-pho/電波/radio
  • 【X 光】X-kng/X-kng/X 光/X-rays

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:火焰星雲 明仔載 ê 圖:RCW 86:歷史上有紀錄 ê 超新星殘骸