14. January 2023
2023 年近日點 ê 太陽

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你3解說4。
- 原始文章:Perihelion Sun 2023
- 影像來源 kah 版權:Peter Ward (Barden Ridge Observatory)
- 台文翻譯:An-Li Tsai (NCU)
[漢羅] 2023 年近日點 ê 太陽
近日點就是地球離太陽上倚 ê 時陣。 2023 年 ê 近日點 是發生 tī 世界時 (UTC) 1 月 4 號 16:17。 這張清楚 ê 太陽盤影像,是望遠鏡鬥 H-α 濾光片 tī 澳洲 雪梨 翕--ê。 這張相片翕了了後 免 24 點鐘,地球就行到近日點。 H-α 濾光片 會 予 水素原子發出 ê 特別紅光 透過來。 這張太陽相片強調 ê 是太陽 ê 色球層,這是 tī 光球層 ê 頂懸層,嘛是平常時咱看著 ê 太陽表面。 太陽烏子 ê 寸尺 kah 行星是差不多大。 Tī 這張 活跳太陽 ê H-α 影像內底,烏子區附近較光 ê 斑,叫做譜斑。 你若是注意看太陽邊界,就會看著本底 tī 太陽盤表面 彎彎曲曲 ê 烏暗電漿絲,離開太陽邊界了後 就會變做光 iàⁿ-iàⁿ ê 日珥矣。
[POJ] 2023 nî Kīn-ji̍t-tiám ê Thài-iông
Kīn-ji̍t-tiám to̍h sī Tē-kiû lī Thài-iông siōng óa ê sî-chūn. 2023 nî ê kīn-ji̍t-tiám sī hoat-seng tī Sè-kài-sî (UTC) 1 goe̍h 4 hō 16:17. Chit tiuⁿ chheng-chhó ê thài-iông-pôaⁿ iáⁿ-siōng, sī bōng-oán-kiàⁿ tàu H-α lū-kng-phìⁿ tī Ò-chiu Soat-lî hip--ê. Chit tiuⁿ siòng-phìⁿ hip-liáu liáu-āu bián 24 tiám-cheng, Tē-kiû to̍h kiâⁿ kàu kīn-ji̍t-tiám. H-α lū-kng-phìⁿ ē hō͘ chúi-sò͘ goân-chú hoat--chhut ê te̍k-pia̍t âng-kng thàu--kòe-lâi. Chit tiuⁿ Thài-iông siòng-phìⁿ kiông-tiāu ê sī Thài-iông ê sek-kiû-chân, che sī tī kng-kiû-chân ê téng-koân-chân, mā-sī pêng-siông-sî lán khòaⁿ--tio̍h ê Thài-iông piáu-bīn. Thài-iông o͘-chú ê chhùn-chhioh kah kiâⁿ-chhiⁿ sī chha-put-to tōa. Tī chit tiuⁿ oa̍h-thiàu Thài-iông ê H-α iáⁿ-siōng lāi-té, o͘-chú-khu hù-kīn khah kng ê pan, kiò-chò phó͘-pan. Lí nā-sī chù-ì khòaⁿ Thài-iông pian-kài, to̍h ē khòaⁿ-tio̍h pún-té tī thài-iông-pôaⁿ piáu-bīn oan-oan-khiau-khiau ê o͘-àm tiān-chiuⁿ-si, lī-khui Thài-iông pian-kài liáu-āu to̍h ē piàn-chò kng-iàⁿ-iàⁿ ê ji̍t-ní ah.
[KIP] 2023 nî Kīn-ji̍t-tiám ê Thài-iông
Kīn-ji̍t-tiám to̍h sī Tē-kiû lī Thài-iông siōng uá ê sî-tsūn. 2023 nî ê kīn-ji̍t-tiám sī huat-sing tī Sè-kài-sî (UTC) 1 gue̍h 4 hō 16:17. Tsit tiunn tshing-tshó ê thài-iông-puânn iánn-siōng, sī bōng-uán-kiànn tàu H-α lū-kng-phìnn tī Ò-tsiu Suat-lî hip--ê. Tsit tiunn siòng-phìnn hip-liáu liáu-āu bián 24 tiám-tsing, Tē-kiû to̍h kiânn kàu kīn-ji̍t-tiám. H-α lū-kng-phìnn ē hōo tsuí-sòo guân-tsú huat--tshut ê ti̍k-pia̍t âng-kng thàu--kuè-lâi. Tsit tiunn Thài-iông siòng-phìnn kiông-tiāu ê sī Thài-iông ê sik-kiû-tsân, tse sī tī kng-kiû-tsân ê tíng-kuân-tsân, mā-sī pîng-siông-sî lán khuànn--tio̍h ê Thài-iông piáu-bīn. Thài-iông oo-tsú ê tshùn-tshioh kah kiânn-tshinn sī tsha-put-to tuā. Tī tsit tiunn ua̍h-thiàu Thài-iông ê H-α iánn-siōng lāi-té, oo-tsú-khu hù-kīn khah kng ê pan, kiò-tsò phóo-pan. Lí nā-sī tsù-ì khuànn Thài-iông pian-kài, to̍h ē khuànn-tio̍h pún-té tī thài-iông-puânn piáu-bīn uan-uan-khiau-khiau ê oo-àm tiān-tsiunn-si, lī-khui Thài-iông pian-kài liáu-āu to̍h ē piàn-tsò kng-iànn-iànn ê ji̍t-ní ah.
[English] Perihelion Sun 2023
Perihelion for 2023, Earth's closest approach to the Sun, was on January 4 at 16:17 UTC. That was less than 24 hours after this sharp image of the Sun's disk was recorded with telescope and H-alpha filter from Sidney, Australia, planet Earth. An H-alpha filter transmits a characteristic red light from hydrogen atoms. In views of the Sun it emphasizes the Sun's chromosphere, a region just above the solar photosphere or normally visible solar surface. In this H-alpha image of the increasingly active Sun planet-sized sunspot regions are dominated by bright splotches called plages. Dark filaments of plasma snaking across the solar disk transition to bright prominences when seen above the solar limb.
詞彙學習
| 漢羅 | POJ | KIP | 華語 | English |
|---|---|---|---|---|
| 近日點 | kīn-ji̍t-tiám | kīn-ji̍t-tiám | 近日點 | perihelion |
| 世界時 | Sè-kài-sî | Sè-kài-sî | 世界時 | Universal Time Coordinated (UTC) |
| 太陽盤 | thài-iông-pôaⁿ | thài-iông-puânn | 太陽盤 | solar disk |
| 濾光片 | lū-kng-phìⁿ | lū-kng-phìnn | 濾片 | filter |
| H-α | H-alpha | H-alpha | H-α | H-alpha |
| 水素 | chúi-sò͘ | tsuí-sòo | 氫 | hydrogen |
| 色球層 | sek-kiû-chân | sik-kiû-tsân | 色球層 | chromosphere |
| 光球層 | kng-kiû-chân | kng-kiû-tsân | 光球層 | photosphere |
| 太陽烏子 | thài-iông o͘-chú | thài-iông oo-tsú | 太陽黑子 | sunspot |
| 譜斑 | phó͘-pan | phóo-pan | 譜斑 | plages |
| 電漿絲 | tiān-chiuⁿ-si | tiān-tsiunn-si | 絲狀結構的電漿 | filaments of plasma |
| 日珥 | ji̍t-ní | ji̍t-ní | 日珥 | prominences |