西藏天頂 ê 氣輝波

Page(/daily/2022/11/20221120)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 西藏天頂 ê 氣輝波

天頂看起來敢若有一个大天體乎? 彼是 氣輝 啦! 4 月底 tī 孟加拉 天頂出現雷公雨了後,tī 中國 西藏 ê 天頂嘛出現一輾一輾發光 ê 大型圓形波,就親像 相片 按呢。 這个無四常 ê 圖樣 是大氣 重力波 造成–ê。 Tī 較懸 ê 所在,空氣較薄,交替 ê 壓力波嘛會變較強。 像這个現象是發生 tī 90 公里懸 ê 所在。 氣輝 kah 極光 無仝,極光是 tī 懸緯度 kah 高能帶電粒子相挵,是物理現象。 氣輝是 化學性發光,是化學反應 ê 光產物。 較典型 ê 氣輝 會當 tī 地平線附近看著,伊予咱 ê 夜空袂變甲 規个烏 mi̍h-mà

[POJ] Se-chōng thiⁿ-téng ê Khì-hui-pho

Thiⁿ-téng khòaⁿ–khí-lâi ká-ná ū chi̍t ê tōa thian-thé hoⁿh? He sī khì-hui lah! 4 goe̍h té tī Bēng-ka-la thiⁿ-téng chhut-hiān lûi-kong-hō͘ liáu-āu, tī Tiong-kok Se-chōng ê thiⁿ-téng mā chhut-hiān chi̍t lián chi̍t lián hoat-kng ê tōa-hêng îⁿ-hêng-pho, to̍h chhin-chhiūⁿ siòng-phìⁿ án-ni. Chit ê bô sù-siông ê tô͘-iūⁿ sī tōa-khì tiōng-le̍k-pho chō-sêng–ê. Tī khah koân ê só͘-chāi, khong-khì khah po̍h, kau-thè ê ap-le̍k-pho mā ē piàn khah kiông. Chhiūⁿ chit ê hiān-siōng sī hoat-seng tī 90 kong-lí koân ê só͘-chāi. Khì-hui kah ke̍k-kng bô-kâng, ke̍k-kng sī tī koân hūi-tō͘ kah ko-lêng tòa-tiān lia̍p-chú sio-lòng, sī bu̍t-lí hiān-siōng. Khì-hui sī hòa-ha̍k-sèng hoán-èng, sī hòa-ha̍k hoán-èng ê kng-sán-bu̍t. Khah tián-hêng ê khì-hui ē-tàng tī tē-pêng-sòaⁿ hū-kīn khòaⁿ–tio̍h, ì hō͘ lán ê iā-khong bē piàn kah kui-ê ô͘-mi̍h-mà.

[KIP] Se-tsōng thinn-tíng ê Khì-hui-pho

Thinn-tíng khuànn–khí-lâi ká-ná ū tsi̍t ê tuā thian-thé honnh? He sī khì-hui lah! 4 gue̍h té tī Bīng-ka-la thinn-tíng tshut-hiān luî-kong-hōo liáu-āu, tī Tiong-kok Se-tsōng ê thinn-tíng mā tshut-hiān tsi̍t lián tsi̍t lián huat-kng ê tuā-hîng înn-hîng-pho, to̍h tshin-tshiūnn siòng-phìnn án-ni. Tsit ê bô sù-siông ê tôo-iūnn sī tuā-khì tiōng-li̍k-pho tsō-sîng–ê. Tī khah kuân ê sóo-tsāi, khong-khì khah po̍h, kau-thè ê ap-li̍k-pho mā ē piàn khah kiông. Tshiūnn tsit ê hiān-siōng sī huat-sing tī 90 kong-lí kuân ê sóo-tsāi. Khì-hui kah ki̍k-kng bô-kâng, ki̍k-kng sī tī kuân huī-tōo kah ko-lîng tuà-tiān lia̍p-tsú sio-lòng, sī bu̍t-lí hiān-siōng. Khì-hui sī huà-ha̍k-sìng huán-ìng, sī huà-ha̍k huán-ìng ê kng-sán-bu̍t. Khah tián-hîng ê khì-hui ē-tàng tī tē-pîng-suànn hū-kīn khuànn–tio̍h, ì hōo lán ê iā-khong bē piàn kah kui-ê ôo-mi̍h-mà.

[English] Airglow Ripples over Tibet

Why would the sky look like a giant target? Airglow. Following a giant thunderstorm over Bangladesh in late April, giant circular ripples of glowing air appeared over Tibet, China, as pictured here. The unusual pattern is created by atmospheric gravity waves, waves of alternating air pressure that can grow with height as the air thins, in this case about 90-kilometers up. Unlike auroras powered by collisions with energetic charged particles and seen at high latitudes, airglow is due to chemiluminescence, the production of light in a chemical reaction. More typically seen near the horizon, airglow keeps the night sky from ever being completely dark.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【氣輝波】khì-hui-pho/khì-hui-pho/氣輝波/airglow ripples
  • 【氣輝】khì-hui/khì-hui/氣輝/airglow gravity waves
  • 【大氣重力波】tōa-khì tiōng-le̍k-pho/tuā-khì tiōng-li̍k-pho/大氣重力波/atmospheric
  • 【化學性發光】hòa-ha̍k-sèng hoat-kng/huà-ha̍k-sìng huat-kng/化學發光/chemiluminescence
  • 【光產物】kng-sán-bu̍t/kng-sán-bu̍t/光產物/the production of light
  • 【壓力波】ap-le̍k-pho/ap-li̍k-pho/壓力波/air pressure
  • 【緯度】hūi-tō͘/huī-tōo/緯度/latitudes
  • 【極光】ke̍k-kng/ki̍k-kng/極光/auroras
  • 【高能帶電粒子】ko-lêng tòa-tiān lia̍p-chú/ko-lîng tuà-tiān lia̍p-tsú/高能帶電粒子/energetic charged particles
  • 【孟加拉】Bēng-ka-la/Bīng-ka-la/孟加拉/Bangladesh
  • 【圓形波】îⁿ-hêng-pho/înn-hîng-pho/圓形波/circular ripples

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:Artemis 1 號 登月計畫 明仔載 ê 圖:Hubble 翕 ê 蝶仔星雲