NGC 1097 ê 捲螺仔手骨

Page(/daily/2022/11/20221116)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] NGC 1097 ê 捲螺仔手骨

捲螺仔星系 NGC 1097 佇南天咧發光,伊 kah 咱 ê 距離有 4500 萬光年遐爾遠,就佇 天爐座 遐。 佇 NGC 1097 這張彩色 ê 星系肖像 內底,伊藍色 ê 捲螺仔手骨面頂有粉紅仔色 ê 恆星形成區。 這个捲螺仔星系 ê 正爿頂懸,看起來有 kā 一个較細 ê 星系伴包起來。 星系伴 kah 足光 ê 捲螺仔核心 ê 距離,差不多有 4 萬光年遠。 是講 NGC 1097 毋但這項奇怪爾爾。 這張長時間感光 ê 相片內底閣有較暗 ê 神祕噴流,看起來是比 藍色 ê 捲螺仔手骨閣較長。 實際上,佇 NGC 1097 ê 光學影像內底,攏總 揣著 4 條較暗 ê 噴流。 噴流是追蹤星系核心 ê X 形結構,毋過這本底可能毋是 ùi 遐來–ê。 而且,in 可能是 恆星流 ê 化石證據。 是較大 ê 捲螺仔星系佇古早時代掠著一个較細 ê 星系,kā 破壞了後 留落來 ê 跤跡。 NGC 1097 是一款 Seyfert 星系,伊 ê 核心嘛有一粒 超大質量烏洞

[POJ] NGC 1097 ê Kńg-lê-á chhiú-kut

Kńg-lê-á seng-hē NGC 1097 tī lâm-thian leh hoat-kng, i kah lán ê kū-lī ū 4500 bān kng-nî hiah-nī hn̄g, to̍h tī Thian-lô͘-chō hiah. Tī NGC 1097 chit tiuⁿ chhái-sek ê seng-hē siàu-siōng lāi-té, i nâ-sek ê kńg-lê-á chhiú-kut bīn-téng ū hún-âng-á sek ê hêng-chhiⁿ hêng-sêng-khu. Chit ê kńg-lê-á seng-hē ê chiàⁿ-pêng téng-koân, khòaⁿ–khí-lâi ū kā chi̍t ê khah sè ê seng-hē-phōaⁿ pau–khí-lâi. Seng-hē-phōaⁿ kah chiok kng ê kńg-lê-á he̍k-sim ê kū-lī, chha-put-to ū 4 bān kng-nî hn̄g. Sī kóng NGC 1097 m̄-nā chit hāng kî-koài niā-niā. Chit tiuⁿ tn̂g sî-kan kám-kng ê siòng-phìⁿ lāi-té koh ū khah àm ê sîn-pì phùn-liû, khòaⁿ–khí-lâi sī pí nâ-sek ê kńg-lê-á chhiú-kut koh khah tn̂g. Si̍t-chè-siōng, tī NGC 1097 ê kng-ha̍k iáⁿ-siōng lāi-té, lóng-chóng chhōe-tio̍h 4 tiâu khah àm ê phùn-liû. Phùn-liû sī tui-chong seng-hē he̍k-sim ê X hêng kiat-kò͘, m̄-koh che pún-té khó-lêng m̄-sī ùi hiah lâi–ê. Jî-chhiáⁿ, in khó-lêng sī hêng-chhiⁿ-liû ê hòa-chio̍h chèng-kù. Sī khah tōa ê kńg-lê-á seng-hē tī kó͘-chá sî-tāi lia̍h tio̍h chi̍t ê khah sè ê seng-hē, kā phò-hoāi liáu-āu lâu–lo̍h-lâi ê kha-jiah. NGC 1097 sī chi̍t khóaⁿ Seyfert seng-hē, i ê he̍k-sim mā ū chi̍t lia̍p chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng.

[KIP] NGC 1097 ê Kńg-lê-á tshiú-kut

Kńg-lê-á sing-hē NGC 1097 tī lâm-thian leh huat-kng, i kah lán ê kū-lī ū 4500 bān kng-nî hiah-nī hn̄g, to̍h tī Thian-lôo-tsō hiah. Tī NGC 1097 tsit tiunn tshái-sik ê sing-hē siàu-siōng lāi-té, i nâ-sik ê kńg-lê-á tshiú-kut bīn-tíng ū hún-âng-á sik ê hîng-tshinn hîng-sîng-khu. Tsit ê kńg-lê-á sing-hē ê tsiànn-pîng tíng-kuân, khuànn–khí-lâi ū kā tsi̍t ê khah sè ê sing-hē-phuānn pau–khí-lâi. Sing-hē-phuānn kah tsiok kng ê kńg-lê-á hi̍k-sim ê kū-lī, tsha-put-to ū 4 bān kng-nî hn̄g. Sī kóng NGC 1097 m̄-nā tsit hāng kî-kuài niā-niā. Tsit tiunn tn̂g sî-kan kám-kng ê siòng-phìnn lāi-té koh ū khah àm ê sîn-pì phùn-liû, khuànn–khí-lâi sī pí nâ-sik ê kńg-lê-á tshiú-kut koh khah tn̂g. Si̍t-tsè-siōng, tī NGC 1097 ê kng-ha̍k iánn-siōng lāi-té, lóng-tsóng tshuē-tio̍h 4 tiâu khah àm ê phùn-liû. Phùn-liû sī tui-tsong sing-hē hi̍k-sim ê X hîng kiat-kòo, m̄-koh tse pún-té khó-lîng m̄-sī uì hiah lâi–ê. Jî-tshiánn, in khó-lîng sī hîng-tshinn-liû ê huà-tsio̍h tsìng-kù. Sī khah tuā ê kńg-lê-á sing-hē tī kóo-tsá sî-tāi lia̍h tio̍h tsi̍t ê khah sè ê sing-hē, kā phò-huāi liáu-āu lâu–lo̍h-lâi ê kha-jiah. NGC 1097 sī tsi̍t khuánn Seyfert sing-hē, i ê hi̍k-sim mā ū tsi̍t lia̍p tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng.

[English] In the Arms of NGC 1097

Spiral galaxy NGC 1097 shines in southern skies, about 45 million light-years away in the heated constellation Fornax. Its blue spiral arms are mottled with pinkish star forming regions in this colorful galaxy portrait. They seem to have wrapped around a small companion galaxy above and right of center, about 40,000 light-years from the spiral’s luminous core. That’s not NGC 1097’s only peculiar feature, though. This very deep exposure hints of faint, mysterious jets, seen to extend well beyond the bluish arms. In fact, four faint jets are ultimately recognized in optical images of NGC 1097. The jets trace an X centered on the galaxy’s nucleus, but probably don’t originate there. Instead, they could be fossil star streams, trails left over from the capture and disruption of a much smaller galaxy in the large spiral’s ancient past. A Seyfert galaxy, NGC 1097’s nucleus also harbors a supermassive black hole.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【NGC 1097】NGC it-khòng-kiú-chhit/NGC it-khòng-kiú-tshit/NGC 1097/NGC 1097
  • 【捲螺仔星系】kńg-lê-á seng-hē/kńg-lê-á sing-hē/螺旋星系/spiral galaxy
  • 【天爐座】Thian-lô͘-chō/Thian-lôo-tsō/天爐座/Fornax
  • 【捲螺仔手骨】kńg-lê-á chhiú-kut/kńg-lê-á tshiú-kut/螺旋手臂、懸臂/spiral arm
  • 【恆星形成區】hêng-chhiⁿ hêng-sêng-khu/hîng-tshinn hîng-sîng-khu/恆星形成區/star forming region
  • 【星系伴】seng-hē-phōaⁿ/sing-hē-phuānn/伴星系/companion galaxy
  • 【噴流】phùn-liû/phùn-liû/噴流/jets
  • 【恆星流】hêng-chhiⁿ-liû/hîng-tshinn-liû/恆星流/star stream
  • 【Seyfert 星系】Seyfert seng-hē/Seyfert seng-hē/西佛星系/Seyfert galaxy
  • 【超大質量烏洞】chhiau-tōa chit-liōng o͘-tōng/tshiau-tuā tsit-liōng oo-tōng/超大質量烏洞/supermassive black hole
  • 【星系核心】seng-hē he̍k-sim/sing-hē hi̍k-sim/星系核心/galactic core

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:狼窟星雲 明仔載 ê 圖:Ùi 獵戶座太空船看著 ê 地球