Webb 翕--ê WR 140 ê 塗粉殼

Page(/daily/2022/10/20221013)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] Webb 翕–ê WR 140 ê 塗粉殼

這寡奇怪 ê 光環是啥物? 這寡光環是較厚 ê 塗粉,應該是一个球形殼。 In 是按怎製造出來–ê,到今猶是一个 研究主題。 毋閣咱知影 in 是 tī 佗位製造出來–ê:是一个 tī 6000 光年 遠 ê 天鵝座 內底 ê 雙星系統。 彼是一个 Wolf-Rayet 星 WR 140 主導 ê 雙星系統Wolf-Rayet 星 是大質量恆星,而且伊上有名 ê 是伊有一个 生狂 ê 恆星風。 In 嘛會製造 kah 噴出 重元素,親像是 星際 塗粉 ê 構成成份,碳素雙星 系統另外彼粒恆星嘛是足光 ê 大質量恆星,毋閣 無遐爾活潑。 這兩粒 大質量 恆星 tī 長株圓軌道 咧互踅,in 每 8 年就會倚近一擺 互相唱聲。 In 兩粒上倚 ê 時陣,雙星系統 ê X-光 發射線 就會增加,kā 塗粉捒出去宇宙中,就按呢產生新 ê 塗粉殼。 這張 紅外線 影像是新 ê Webb 太空望遠鏡 翕–ê,有看著足濟 足讚 ê 細節,kah 遮爾濟塗粉殼,這是以前攏毋捌看過–ê。

[POJ] Webb hip–ê WR 140 ê Thô͘-hún-khak

Chit-kóa kî-koài ê kng-khoân sī siáⁿ-mih? Chit-kóa kng-khoân sī khah kāu ê thô͘-hún, èng-kai sī chi̍t-ê kiû-hêng khak. In sī án-ná chè-chō –chhut-lâi–ê, kàu-taⁿ iáu-sī chi̍t-ê gián-kiù chú-tê. M̄-koh lán chai-iáⁿ in sī tī tó-ūi chè-chō–chhut-lâi–ê: Sī chi̍t-ê tī 6000 kng-nî hn̄g ê Thian-gô-chō lāi-té ê siang-chhiⁿ hē-thóng. He sī chi̍t-ê Wolf-Rayet chhiⁿ WR 140 chú-tō ê siang-chhiⁿ hē-thóng. Wolf-Rayet chhiⁿ sī tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ, jî-chhiáⁿ i siōng ū-miâ ê sī i ū chi̍t-ê chheⁿ-kông ê hêng-chhiⁿ-hong. In mā-ē chè-chō kah phùn-chhut tāng-goân-sò͘, chhin-chhiūⁿ sī seng-chè-thô͘-hún ê kò͘-sêng sêng-hūn, thòaⁿ-sò͘. Siang-chhiⁿ hē-thóng lēng-gōa hit-lia̍p hêng-chhiⁿ mā sī chiok kng ê tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ, m̄-koh bô hiah-nī oa̍h-phoat. Chit nn̄g-lia̍p tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ tī tn̂g-tu-îⁿ kúi-tō leh hō͘ se̍h, in múi 8 nî to̍h ē óa-kīn chi̍t-pái hō͘-siong chhiàng-siaⁿ. In nn̄g-la̍p siōng óa ê sî-chūn, siang-chhiⁿ hē-thóng ê X-kng hoat-siā-sòaⁿ to̍h ē cheng-ka, kā thô͘-hún sak–chhut-khì ú-tiū tiong, to̍h án-ni sán-seng sin ê thô͘-hún-khak. Chit-tiuⁿ âng-gōa-sòaⁿ iáⁿ-siōng sī sin ê Webb Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ hip–ê, ū khòaⁿ-tio̍h chiok chōe chiok chán ê sè-chiat, kah chiah-nī chōe thô͘-hún-khak, che sī í-chêng lóng m̄-bat khòaⁿ-kòe–ê.

[KIP] Webb hip–ê WR 140 ê Thôo-hún-khak

Tsit-kuá kî-kuài ê kng-khuân sī siánn-mih? Tsit-kuá kng-khuân sī khah kāu ê thôo-hún, ìng-kai sī tsi̍t-ê kiû-hîng khak. In sī án-ná tsè-tsō –tshut-lâi–ê, kàu-tann iáu-sī tsi̍t-ê gián-kiù tsú-tê. M̄-koh lán tsai-iánn in sī tī tó-uī tsè-tsō–tshut-lâi–ê: Sī tsi̍t-ê tī 6000 kng-nî hn̄g ê Thian-gô-tsō lāi-té ê siang-tshinn hē-thóng. He sī tsi̍t-ê Wolf-Rayet tshinn WR 140 tsú-tō ê siang-tshinn hē-thóng. Wolf-Rayet tshinn sī tuā-tsit-liōng hîng-tshinn, jî-tshiánn i siōng ū-miâ ê sī i ū tsi̍t-ê tshenn-kông ê hîng-tshinn-hong. In mā-ē tsè-tsō kah phùn-tshut tāng-guân-sòo, tshin-tshiūnn sī sing-tsè-thôo-hún ê kòo-sîng sîng-hūn, thuànn-sòo. Siang-tshinn hē-thóng līng-guā hit-lia̍p hîng-tshinn mā sī tsiok kng ê tuā-tsit-liōng hîng-tshinn, m̄-koh bô hiah-nī ua̍h-phuat. Tsit nn̄g-lia̍p tuā-tsit-liōng hîng-tshinn tī tn̂g-tu-înn kuí-tō leh hōo se̍h, in muí 8 nî to̍h ē uá-kīn tsi̍t-pái hōo-siong tshiàng-siann. In nn̄g-la̍p siōng uá ê sî-tsūn, siang-tshinn hē-thóng ê X-kng huat-siā-suànn to̍h ē tsing-ka, kā thôo-hún sak–tshut-khì ú-tiū tiong, to̍h án-ni sán-sing sin ê thôo-hún-khak. Tsit-tiunn âng-guā-suànn iánn-siōng sī sin ê Webb Thài-khong Bōng-uán-kiànn hip–ê, ū khuànn-tio̍h tsiok tsuē tsiok tsán ê sè-tsiat, kah tsiah-nī tsuē thôo-hún-khak, tse sī í-tsîng lóng m̄-bat khuànn-kuè–ê.

[English] Dust Shells around WR 140 from Webb

What are those strange rings? Rich in dust, the rings are likely 3D shells – but how they were created remains a topic of research. Where they were created is well known: in a binary star system that lies about 6,000 light years away toward the constellation of the Swan (Cygnus) – a system dominated by the Wolf-Rayet star WR 140. Wolf-Rayet stars are massive, bright, and known for their tumultuous winds. They are also known for creating and disperseng heavy elements such as carbon which is a building blocks of interstellar dust. The other star in the binary is also bright and massive – but not as active. The two great stars joust in an oblong orbit as they approach each other about every eight years. When at closest approach, the X-ray emission from the system increases, as, apparently, does the dust expelled into space – creating another shell. The featured infrared image by the new Webb Space Telescope resolves greater details and more dust shells than ever before.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【天鵝座】Thian-gô-chō/Thian-gô-tsō/天鵝座/constellation of the Swan (Cygnus)
  • 【雙星系統】siang-chhiⁿ hē-thóng/siang-tshinn hē-thóng/雙星系統/binary system
  • 【Wolf-Rayet 星】Wolf-Rayet chhiⁿ/Wolf-Rayet tshinn/沃夫–瑞葉星/Wolf-Rayet star
  • 【WR 140】WR it-sù-khòng/WR it-sù-khòng/WR 140/WR 140
  • 【恆星風】hêng-chhiⁿ-hong/hîng-tshinn-hong/恆星風/stellar wind
  • 【大質量恆星】tōa-chit-liōng hêng-chhiⁿ/tuā-tsit-liōng hîng-tshinn/大質量恆星/massive star
  • 【重元素】tāng-goân-sò͘/tāng-guân-sòo/重元素/heavy element
  • 【星際塗粉】seng-chè-thô͘-hún/sing-tsè-thôo-hún/星際灰塵/interstellar dust
  • 【碳素】thòaⁿ-sò͘/thuànn-sòo/碳/carbon
  • 【長株圓軌道】tn̂g-tu-îⁿ kúi-tō/tn̂g-tu-înn kuí-tō/橢圓軌道/oblong orbit
  • 【Webb 太空望遠鏡】Webb Thài-khong Bōng-oán-kiàⁿ/Webb Thài-khong Bōng-uán-kiànn/韋伯太空望遠鏡/Webb Space Telescope

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:Ou4:大花枝星雲 明仔載 ê 圖:獵鷹號 kah 拍獵月