鵜鶘星雲 內底 ê 恆星、塗粉、雲柱、kah 噴流

Page(/daily/2022/10/20221011)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 鵜鶘星雲 內底 ê 恆星、塗粉、雲柱、kah 噴流

Kah 鵜鶘星雲做伙 peh 起來 ê 烏暗結構是啥物? 這个星雲規个看起來,敢若是 一隻鵜鶘,而且敢若欲飛去另外一个無仝鳥仔 ê 星座:天鵝座。 毋閣 鵜鶘星雲 內底是一个去予新形成 ê 恆星 照予光,嘛去予烏暗塗粉 創垃圾 ê 所在。 Kah 薰煙差不多平大粒 ê 塗粉粒 是 ùi 少年恆星 較冷 ê 大氣 做出來–ê、較簡單 ê 碳素複合體,毋閣會去予 恆星風 kah 爆炸 kā 伊吹予散。 正爿有 ùi HH 555 噴出來–ê、足引人注目 ê Herbig-Haro 天體 ê 噴流。 In 去予塗粉包 tī 內底,有 一光年 遐爾長。 這寡噴流會 kā 塗粉 雲柱 破壞去。 咱嘛看會著其他雲柱 kah 噴流。 這張相片 ê 色彩是 為著科學目的漆–ê,主要是欲強調 星雲內底 較少 ê 重元素。 是講星雲主要 ê 成份是較輕 ê 元素,親像是 水素 kah 窒素鵜鶘星雲 (包括 IC 5067 kah IC 5070) 離咱有 2000 光年 遠,而且用細台望遠鏡就會當 tī 天津四 ê 東北方揣著伊。

[POJ] Thê-ô͘-seng-hûn lāi-té ê hêng-chhiⁿ, thô͘-hún, hûn-thiāu, kah phùn-liû

Kah Thê-ô͘-seng-hûn chò-hóe peh–khí-lâi ê o͘-àm kiat-kò͘ sī siáⁿ-mih? Chit-ê seng-hûn kui-ê khòaⁿ–khí-lâi, ká-ná sī chi̍t-chiah thê-ô͘, jî-chhiáⁿ ká-ná beh poe khì lēng-gōa chi̍t-ê bô-kâng chiáu-á ê seng-chō: Thian-gô-chō. M̄-koh Thê-ô͘-seng-hûn lāi-té sī chi̍t-ê khì hō͘ sin hêng-sêng ê hêng-chhiⁿ chiò hō͘ kng, mā khì hō͘ o͘-àm thô͘-hún chhòng lah-sap ê só͘-chāi. kah hûn-ian chha-put-to pêⁿ tōa-lia̍p ê thô͘-hún-lia̍p sī ùi siàu-liân hêng-chhiⁿ khah léng ê tōa-khì chò–chhut-lâi–ê, khah kán-tan ê thòaⁿ-sò͘ ho̍k-ha̍p-thé, m̄-koh ē khì hō͘ hêng-chhiⁿ-hong kah po̍k-chà kā i chhoe hō͘ sòaⁿ. Chiàⁿ-pêng ū ùi HH 555 phùn–chhut-lâi–ê, chiok ìn-lâng-chù-bo̍k ê Herbig-Haro thian-thé ê phùn-liû. In khì hō͘ thô͘-hún pau tī lāi-té, ū chi̍t kng-nî hiah-nī tn̂g. Chit-kóa phùn-liû ē kā thô͘-hún hûn-thiāu phò-hoāi khì. Lán mā khòaⁿ-ē-tio̍h kî-tha hûn-thiāu kah phùn-liû. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ ê sek-chhái sī ūi-tio̍h kho-ha̍k bo̍k-te̍k chhat–ê, chú-iàu sī beh kiông-tiāu seng-hûn lāi-té khah chió ê tāng-goân-sò͘. Sī kóng seng-hûn chú-iàu ê seng-hûn sī khah khin ê goân-sò͘, chhiⁿ-chhiūⁿ sī chúi-sò͘ kah chek-sò͘. Thê-ô͘-seng-hûn (pau-koat IC 5067 kah IC 5070) lī lán ū 2000 kng-nî hn̄g, jî-chhiáⁿ iōng sè-tâi bōng-oán-kiàⁿ to̍h ē-tàng tī Thian-tin-sù ê tang-pak hong chhōe-tio̍h i.

[KIP] Thê-ôo-sing-hûn lāi-té ê hîng-tshinn, thôo-hún, hûn-thiāu, kah phùn-liû

Kah Thê-ôo-sing-hûn tsò-hué peh–khí-lâi ê oo-àm kiat-kòo sī siánn-mih? Tsit-ê sing-hûn kui-ê khuànn–khí-lâi, ká-ná sī tsi̍t-tsiah thê-ôo, jî-tshiánn ká-ná beh pue khì līng-guā tsi̍t-ê bô-kâng tsiáu-á ê sing-tsō: Thian-gô-tsō. M̄-koh Thê-ôo-sing-hûn lāi-té sī tsi̍t-ê khì hōo sin hîng-sîng ê hîng-tshinn tsiò hōo kng, mā khì hōo oo-àm thôo-hún tshòng lah-sap ê sóo-tsāi. kah hûn-ian tsha-put-to pênn tuā-lia̍p ê thôo-hún-lia̍p sī uì siàu-liân hîng-tshinn khah líng ê tuā-khì tsò–tshut-lâi–ê, khah kán-tan ê thuànn-sòo ho̍k-ha̍p-thé, m̄-koh ē khì hōo hîng-tshinn-hong kah po̍k-tsà kā i tshue hōo suànn. Tsiànn-pîng ū uì HH 555 phùn–tshut-lâi–ê, tsiok ìn-lâng-tsù-bo̍k ê Herbig-Haro thian-thé ê phùn-liû. In khì hōo thôo-hún pau tī lāi-té, ū tsi̍t kng-nî hiah-nī tn̂g. Tsit-kuá phùn-liû ē kā thôo-hún hûn-thiāu phò-huāi khì. Lán mā khuànn-ē-tio̍h kî-tha hûn-thiāu kah phùn-liû. Tsit-tiunn siòng-phìnn ê sik-tshái sī uī-tio̍h kho-ha̍k bo̍k-ti̍k tshat–ê, tsú-iàu sī beh kiông-tiāu sing-hûn lāi-té khah tsió ê tāng-guân-sòo. Sī kóng sing-hûn tsú-iàu ê sing-hûn sī khah khin ê guân-sòo, tshinn-tshiūnn sī tsuí-sòo kah tsik-sòo. Thê-ôo-sing-hûn (pau-kuat IC 5067 kah IC 5070) lī lán ū 2000 kng-nî hn̄g, jî-tshiánn iōng sè-tâi bōng-uán-kiànn to̍h ē-tàng tī Thian-tin-sù ê tang-pak hong tshuē-tio̍h i.

[English] Stars, Dust, Pillars, and Jets in the Pelican Nebula

What dark structures arise within the Pelican Nebula? On the whole, the nebula appears like a bird a pelican and is seen toward the constellation of a different bird: Cygnus, a Swan. But inside, the Pelican Nebula is a place lit up by new stars and befouled by dark dust. Smoke-sized dust grains start as simple carbon compounds formed in the cool atmospheres of young stars but are dispersed by stellar winds and explosions. Two impressive Herbig-Haro jets are seen emitted by the star HH 555 on the right, and these jets are helping to destroy the light year-long dust [pillar][pillar] that contains it. Other pillars and jets are also visible. The featured image was scientifically-colored to emphasize light emitted by small amounts of heavy elements in a nebula made predominantly of the light elements hydrogen and helium. The Pelican Nebula (IC 5067 and IC 5070) is about 2,000 light-years away and can be found with a small telescope to the northeast of the bright star Deneb.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【鵜鶘星雲】Thê-ô͘-seng-hûn/Thê-ôo-sing-hûn/鵜鶘星雲/Pelican Nebula
  • 【雲柱】hûn-thiāu/hûn-thiāu/柱狀物/pillar
  • 【噴流】phùn-liû/phùn-liû/噴流/jet
  • 【天鵝座】Thian-gô-chō/Thian-gô-tsō/天鵝座/Cygnus
  • 【天津四】Thian-tin-sù/Thian-tin-sù/天津四/Deneb
  • 【水素】chúi-sò͘/tsuí-sòo/氫/hydrogen
  • 【窒素】chek-sò͘/tsik-sòo/氦/helium
  • 【窒素】chi̍t-sò͘/tsi̍t-sòo/氦/helium
  • 【碳素】thòaⁿ-sò͘/thuànn-sòo/碳/carbon
  • 【碳素複合體】thòaⁿ-sò͘ ho̍k-ha̍p-thé/thuànn-sòo ho̍k-ha̍p-thé/碳複合體/carbon compounds
  • 【IC 5067】IC ngó͘-khòng-lio̍k-chhit/IC ngóo-khòng-lio̍k-tshit/IC 5067/IC 5067
  • 【IC 5070】IC ngó͘-khòng-chhit-khòng/IC ngóo-khòng-tshit-khòng/IC 5070/IC 5070
  • 【恆星風】hêng-chhiⁿ-hong/hîng-tshinn-hong/恆星風/stellar wind
  • 【Herbig-Haro 天體】Herbig-Haro thian-thé/Herbig-Haro thian-thé/赫比格-哈羅天體/Herbig-Haro object
  • 【重元素】tāng-goân-sò͘/tāng-guân-sòo/重元素/heavy elements
  • 【HH 555】HH ngó͘-ngó͘-ngó͘/HH ngóo-ngóo-ngóo/HH 555/HH 555

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:土耳其天頂 ê 雙月行軌跡 明仔載 ê 圖:Ou4:大花枝星雲