瑞典樹林仔天頂 ê 海翁極光

Page(/daily/2022/03/20220322)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 瑞典樹林仔天頂 ê 海翁極光

天頂彼是啥物? 是極光啦! 太陽 tī 這個月初 ê 時陣,發生大型 ê 日冕物質噴出事件 (CME),kā 一陣 高速運動 ê 電子、質子、kah 離子擲 tùi 地球來。 一部份 ê 粒子挵著地球 ê 磁層,予伊產生一个閬縫,才 tī 北半球一寡懸緯度 ê 所在產生 壯麗 ê 極光這張相片 主要是 tī 瑞典 ê 一个樹林仔 翕 Östersund 市 ê 景色 kah 天頂 ê 極光冕。 這款 爍咧爍咧 ê 青 其實是大氣 酸素分子 重組 發–出 ê 光。 對一寡人來講,這看–起來敢若是大隻 海翁。 毋閣嘛真歡迎你 kā 逐家講,你感覺這看–起來親像是啥物。 太陽 tī 進前幾若年實在是 恬-chih-chih,有小可仔怪怪。 這个恬靜 ê 現象已經煞矣。 太陽 ê 磁週期是 11 年 一个循環。 咱 ê 太陽這馬已經沓沓仔來到磁週期 ê 太陽極大期 矣。 像這款 遮爾媠 ê 極光,紲落來會一直看會著。

[POJ] Sūi-tián chhiū-nâ-á thiⁿ-téng ê Hái-ang ke̍k-kng

Thiⁿ-téng he sī siáⁿ-mih? Sī ke̍k-kng la̍h! Thài-iông tī chit kò goe̍h-chhoe ê sî-chūn, hoat-seng tōa-hêng ê Ji̍t-bián bu̍t-chit phùn-chhut sū-kiāⁿ (CME), kā chi̍t-tīn ko-sok ūn-tōng ê tiān-chú, chit-chú, kah lî-chú tàn tùi Tē-kiû lâi. Chi̍t-pō͘-hūn ê lia̍p-chú lòng tio̍h Tē-kiû ê chû-chân, hō͘ i sán-seng chi̍t-ê làng-phāng, chiah tī pak-pòaⁿ-kiû chi̍t-kóa koân hūi-tō͘ ê só͘-chāi sán-seng chòng-lē ê ke̍k-kng. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ chú-iàu sī tī Sūi-tián ê chi̍t-ê chhiū-nâ-á hip Östersund chhī ê kéng-sek kah thiⁿ-téng ê ke̍k-kng-bián. Chit-khoán sih-leh sih-leh ê chhiⁿ-kng kî-si̍t sī tōa-khì sng-sò͘ hun-chú têng-cho͘ hoat–chhut ê kng. Tùi chi̍t-kóa lâng lâi kóng, che khòaⁿ–khí-lâi ká-ná sī tōa-chiah hái-ang. M̄-koh mā chin hoan-gêng lí kā ta̍k-ke kóng, lí kám-kak che khòaⁿ–khí-lâi chhiⁿ-chhiūⁿ sī siáⁿ-mih. Thài-iông tī chìn-chêng kúi-ā nî si̍t-chāi sī tiām-chih-chih, ū sió-khóa-á koài-koài. Chit-ê tiām-chēng ê hiān-siōng í-keng soah ah. Thài-iông ê chû-chiu-kî sī 11 nî chi̍t-ê sûn-khoân. Lán ê Thài-iông chit-má í-keng tau̍h-tau̍h-á lâi kàu chû-chiu-kî ê Thài-iông-ke̍k-tōa-kî ah. Chhiūⁿ chit-khoán chiah-nī súi ê ke̍k-kng, sòa-lo̍h-lâi ē it-ti̍t khòaⁿ-ē-tio̍h.

[KIP] Suī-tián tshiū-nâ-á thinn-tíng ê Hái-ang ki̍k-kng

Thinn-tíng he sī siánn-mih? Sī ki̍k-kng la̍h! Thài-iông tī tsit kò gue̍h-tshue ê sî-tsūn, huat-sing tuā-hîng ê Ji̍t-bián bu̍t-tsit phùn-tshut sū-kiānn (CME), kā tsi̍t-tīn ko-sok ūn-tōng ê tiān-tsú, tsit-tsú, kah lî-tsú tàn tuì Tē-kiû lâi. Tsi̍t-pōo-hūn ê lia̍p-tsú lòng tio̍h Tē-kiû ê tsû-tsân, hōo i sán-sing tsi̍t-ê làng-phāng, tsiah tī pak-puànn-kiû tsi̍t-kuá kuân huī-tōo ê sóo-tsāi sán-sing tsòng-lē ê ki̍k-kng. Tsit-tiunn siòng-phìnn tsú-iàu sī tī Suī-tián ê tsi̍t-ê tshiū-nâ-á hip Östersund tshī ê kíng-sik kah thinn-tíng ê ki̍k-kng-bián. Tsit-khuán sih-leh sih-leh ê tshinn-kng kî-si̍t sī tuā-khì sng-sòo hun-tsú tîng-tsoo huat–tshut ê kng. Tuì tsi̍t-kuá lâng lâi kóng, tse khuànn–khí-lâi ká-ná sī tuā-tsiah hái-ang. M̄-koh mā tsin huan-gîng lí kā ta̍k-ke kóng, lí kám-kak tse khuànn–khí-lâi tshinn-tshiūnn sī siánn-mih. Thài-iông tī tsìn-tsîng kuí-ā nî si̍t-tsāi sī tiām-tsih-tsih, ū sió-khuá-á kuài-kuài. Tsit-ê tiām-tsīng ê hiān-siōng í-king suah ah. Thài-iông ê tsû-tsiu-kî sī 11 nî tsi̍t-ê sûn-khuân. Lán ê Thài-iông tsit-má í-king ta̍uh-ta̍uh-á lâi kàu tsû-tsiu-kî ê Thài-iông-ki̍k-tuā-kî ah. Tshiūnn tsit-khuán tsiah-nī suí ê ki̍k-kng, suà-lo̍h-lâi ē it-ti̍t khuànn-ē-tio̍h.

[English] A Whale of an Aurora over Swedish Forest

What’s that in the sky? An aurora. A large coronal mass ejection occurred on our Sun earlier this month, throwing a cloud of fast-moving electrons, protons, and ions toward the Earth. Part of this cloud impacted our Earth’s magnetosphere and, bolstered by a sudden gap, resulted in spectacular auroras being seen at some high northern latitudes. Featured here is a particularly photogenic auroral corona captured above a forest in Sweden from a scenic perch overlooking the city of Östersund. To some, this shimmering green glow of recombining atmospheric oxygen might appear like a large whale, but feel free to share what it looks like to you. The unusually quiet Sun of the past few years has now passed. As our Sun now approaches a solar maximum in its 11-year solar magnetic cycle, dramatic auroras like this are sure to continue.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【極光】ke̍k-kng/ki̍k-kng/極光/aurora
  • 【磁層】chû-chân/tsû-tsân/磁層/magnetosphere
  • 【電子】tiān-chú/tiān-tsú/電子/electron
  • 【質子】chit-chú/tsit-tsú/質子/proton
  • 【離子】lî-chú/lî-tsú/離子/ion
  • 【緯度】hūi-tō͘/huī-tōo/緯度/latitude
  • 【日冕物質噴出事件】Ji̍t-bián bu̍t-chit phùn-chhut sū-kiāⁿ/Ji̍t-bián bu̍t-tsit phùn-tshut sū-kiānn/日冕物質抛射/coronal mass ejection (CME)
  • 【極光冕】ke̍k-kng-bián/ki̍k-kng-bián/極光冕/auroral corona
  • 【重組】têng-cho͘/tîng-tsoo/重組/recombination
  • 【太陽極大期】Thài-iông-ke̍k-tōa-kî/Thài-iông-ki̍k-tuā-kî/太陽極大期/solar maximum
  • 【磁週期】chû-chiu-kî/tsû-tsiu-kî/磁週期/magnetic cycle
  • 【酸素】sng-sò͘/sng-sòo/氧/oxygen
  • 【循環】sûn-khoân/sûn-khuân/循環/cycle

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:2021 年 規年 ê 天色 明仔載 ê 圖:Hubble 太空望遠鏡翕 ê 氣波星雲