銀河 ê 彩色氣輝帶

Page(/daily/2022/03/20220313)

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 銀河 ê 彩色氣輝帶

是按怎天頂發出這款光?敢若是有足大 ê 虹 tī 天頂一輾一輾疊出去按呢? 這是 氣輝 啦! 其實空氣隨時攏 leh 發光,是咱看袂著。 毋閣,若是有風暴倚近,可能會 tī 地球大氣 造成明顯 ê 波紋。 這款 重力波 to̍h 親像是 kā 石頭擲入去平靜 ê 水 內底產生波動仝款,伊是 tī 空氣內底產生波動。 紅色 ê 氣輝 可能是 tī 87 公里懸 ê OH 分子 去予太陽 ê 紫外光 激發,發出 ê 光。 毋閣柑仔色 kah 青色 ê 氣輝 可能是 閣較懸 ê kah 酸素 原子 發出 ê 光。 這个攝影師幾若年前 tī 中國 駛車到 青海省 Keluke 湖 附近 ê 時陣,本底是注意著 銀河系 美麗 ê 中央帶。 伊 kā 車停 leh,落來翕相。 結果伊 ê kha-mé-lah 敏感度袂䆀,翕出來 ê 相片 竟然 煞看會著 足明顯 ê 氣輝帶,而且規个天頂攏有。 這張相片有用數位加強 ê 方式 kā 色光變甲閣較顯目。

[POJ] Gîn-hô ê Chhái-sek Khì-hūi-tòa

Sī án-ná thiⁿ-téng hoat-chhut chit-khoán kng? Ka-ná sī ū chiok tōa ê khēng tī thiⁿ-téng chi̍t-liàn chi̍t-liàn tha̍h–chhut-khì án-ne? Che sī khì-hui la̍h! Kî-si̍t khong-khì sûi-sî lóng leh hoat-kng, sī lán khòaⁿ bōe-tio̍h. M̄-koh, nā-sī ū hong-pō óa-kīn, khó-lêng ē tī Tē-kiû tōa-khì chō-sêng bêng-hián ê pho-bûn. Chit-khoán tiōng-le̍k-pho to̍h chhin-chhiūⁿ sī kā chio̍h-thâu tàn–ji̍p-khì pêng-chēng ê chúi lāi-té sán-seng pho-tōng kāng-khoán, i sī tī khong-khì lāi-té sán-seng pho-tōng. Âng-sek ê khì-hui khó-lêng sī tī 87 kong-lí koân ê OH hun-chú khì hō͘ Thài-iông ê chí-gōa-kng kek-hoat, hoat–chhut ê kng. M̄-koh kam-á-sek kah chhiⁿ-sek ê khì-hui khó-lêng sī koh-khah koân ê la̍p kah sng-sò͘ goân-chú hoat–chhut ê kng. Chit-ê liap-iáⁿ-su kúi-ā nî chêng tī Tiong-kok sái-chhia kàu Chheng-hái-séng Keluke ô͘ hū-kīn ê sî-chūn, pún-té sī chù-ì tio̍h Gîn-hô-hē bí-lē ê tiong-ng-tòa. I kā chhia thêng–leh, lo̍h-lâi hip-siòng. Kiat-kó i ê kha-mé-lah bín-kám-tō͘ bōe-bái, hip–chhut-lâi ê siòng-phìⁿ kèng-jiân khòaⁿ-ē-tio̍h chiok bêng-hián ê khì-hui-tòa, jī-cha̍p kui-ê thiⁿ-téng lóng ū. Chit-tiuⁿ siòng-phìⁿ ū iōng só͘-ūi ka-kiông ê hong-sek kā se̍k-kng piàn kah koh-khah hiáⁿ-ba̍k.

[KIP] Gîn-hô ê Tshái-sik Khì-huī-tuà

Sī án-ná thinn-tíng huat-tshut tsit-khuán kng? Ka-ná sī ū tsiok tuā ê khīng tī thinn-tíng tsi̍t-liàn tsi̍t-liàn tha̍h–tshut-khì án-ne? Tse sī khì-hui la̍h! Kî-si̍t khong-khì suî-sî lóng leh huat-kng, sī lán khuànn buē-tio̍h. M̄-koh, nā-sī ū hong-pō uá-kīn, khó-lîng ē tī Tē-kiû tuā-khì tsō-sîng bîng-hián ê pho-bûn. Tsit-khuán tiōng-li̍k-pho to̍h tshin-tshiūnn sī kā tsio̍h-thâu tàn–ji̍p-khì pîng-tsīng ê tsuí lāi-té sán-sing pho-tōng kāng-khuán, i sī tī khong-khì lāi-té sán-sing pho-tōng. Âng-sik ê khì-hui khó-lîng sī tī 87 kong-lí kuân ê OH hun-tsú khì hōo Thài-iông ê tsí-guā-kng kik-huat, huat–tshut ê kng. M̄-koh kam-á-sik kah tshinn-sik ê khì-hui khó-lîng sī koh-khah kuân ê la̍p kah sng-sòo guân-tsú huat–tshut ê kng. Tsit-ê liap-iánn-su kuí-ā nî tsîng tī Tiong-kok sái-tshia kàu Tshing-hái-síng Keluke ôo hū-kīn ê sî-tsūn, pún-té sī tsù-ì tio̍h Gîn-hô-hē bí-lē ê tiong-ng-tuà. I kā tshia thîng–leh, lo̍h-lâi hip-siòng. Kiat-kó i ê kha-mé-lah bín-kám-tōo buē-bái, hip–tshut-lâi ê siòng-phìnn kìng-jiân khuànn-ē-tio̍h tsiok bîng-hián ê khì-hui-tuà, jī-tsa̍p kui-ê thinn-tíng lóng ū. Tsit-tiunn siòng-phìnn ū iōng sóo-uī ka-kiông ê hong-sik kā si̍k-kng piàn kah koh-khah hiánn-ba̍k.

[English] Colorful Airglow Bands Surround Milky Way

Why would the sky glow like a giant repeating rainbow? Airglow. Now air glows all of the time, but it is usually hard to see. A disturbance however – like an approaching storm – may cause noticeable rippling in the Earth’s atmosphere. These gravity waves are oscillations in air analogous to those created when a rock is thrown in calm water. Red airglow likely originates from OH molecules about 87-kilometers high, excited by ultraviolet light from the Sun, while orange and green airglow is likely caused by sodium and oxygen atoms slightly higher up. While driving near Keluke Lake in Qinghai Provence in China a few years ago, the photographer originally noticed mainly the impressive central band of the Milky Way Galaxy. Stopping to photograph it, surprisingly, the resulting sensitive camera image showed airglow bands to be quite prominent and span the entire sky. The featured image has been digitally enhanced to make the colors more vibrant.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【氣輝】khì-hui/khì-hui/氣輝/airglow
  • 【氣輝帶】khì-hui-tòa/khì-hui-tuà/氣輝帶/airglow bands
  • 【鈉】la̍p/la̍p/鈉/sodium
  • 【酸素】sng-sò͘/sng-sòo/氧/oxygen
  • 【波紋】pho-bûn/pho-bûn/波紋/ripple
  • 【震盪】chìn-tōng/tsìn-tōng/震盪/oscillations
  • 【重力波】tiōng-le̍k-pho/tiōng-li̍k-pho/重力波/gravity waves
  • 【敏感度】bín-kám-tō͘/bín-kám-tōo/靈敏度/sensitive

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:Point Reyes 國家海岸公園 天頂 ê 銀河 明仔載 ê 圖:鴟鴞星雲 內底 ê 恆星形成活動