烏洞合併 ê 時陣

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3

[漢羅] 烏洞合併 ê 時陣

烏洞相碰 ê 時陣會發生啥物代誌? 這个極端 ê 狀況,其實 tī 真濟合併星系 kah 多星系統 ê 中心發生。 這支 影片 是烏洞合併到上尾階段 ê 電腦動畫。 伊嘛 kā 重力透鏡 效應 tùi 背景 星場 ê 影響展示予你看。 烏色 ê 區域是 烏洞二重奏 ê 事件地平線。 Tī in 外口彼輾,有背景星 leh 踅箍仔,in 彼 to̍h 是兩粒烏洞共同 ê 愛因斯坦環。 所有 ê 背景星,毋若干焦 看會著愛因斯坦環 外口有影像,嘛看會著 tī 愛因斯坦環 內底有超過一个以上 ê 影像伴。 落尾,兩粒 烏洞 to̍h 合併 矣。 咱這馬知影烏洞合併上尾 ê 階段,會產生一个足強 ê 重力輻射,提供予咱一个 新 ê 方式了解 咱 ê 宇宙。

[POJ] O͘-tōng ha̍p-pèng ê sî-chūn

O͘-tōng sio-pōng ê sî-chūn ê hoat-seng siáⁿ-mih tāi-chì. Chit-ê ke̍k-toan ê chōng-hóng, kî-si̍t tī chin-chōe ha̍p-pèng seng-hē kah to-chhiⁿ hē-thóng ê tiong-sim hoat-seng. Chit-ki iáⁿ-phìⁿ sī o͘-tōng ha̍p-pèng kàu siōng-bóe kai-tōaⁿ ê tiān-nó͘-tōng-ōe. I mā kā tiōng-le̍k-thàu-kiàⁿ hāu-èng tùi pōe-kéng seng-tiûⁿ ê éng-hióng tiān-sī hō͘ lí khòaⁿ. O͘-sek ê khu-he̍k sī o͘-tōng jī-têng-chàu ê sū-kiāⁿ-tē-pêng-sòaⁿ. Tī in gōa-kháu hit-liàn, ū pōe-kéng-chhiⁿ leh se̍h kho͘-á, in hē to̍h-sī nn̄g-lia̍p o͘-tōng kiōng-tông ê Ài-in-su-thán-khoân. Só͘-ū ê pōe-kéng-chhiⁿ, m̄-nā kan-na khòaⁿ-ē-tio̍h tī Ài-in-su-thán-khoân gōa-kháu ū iáⁿ-siōng, mā khòaⁿ-ē-tio̍h tī Ài-in-su-thán-khoân lāi-té ū chhiau-kòe chi̍t-ê í-siōng ê iáⁿ-siōng-phōaⁿ. Lo̍h-bóe, nn̄g-lia̍p o͘-tōng to̍h ha̍p-pèng ah. Lán chit-má chai-iáⁿ o͘-tōng ha̍p-pèng siōng-bóe ê kai-tōaⁿ, ē sán-seng chi̍t-ê chiok-kiông ê tiōng-le̍k-hok-siā, the̍h-kiong hō͘ lán chi̍t-ê sin–ê hong-sek lâi liáu-kái lán ê ú-tiū.

[KIP] Oo-tōng ha̍p-pìng ê sî-tsūn

Oo-tōng sio-pōng ê sî-tsūn ê huat-sing siánn-mih tāi-tsì. Tsit-ê ki̍k-tuan ê tsōng-hóng, kî-si̍t tī tsin-tsuē ha̍p-pìng sing-hē kah to-tshinn hē-thóng ê tiong-sim huat-sing. Tsit-ki iánn-phìnn sī oo-tōng ha̍p-pìng kàu siōng-bué kai-tuānn ê tiān-nóo-tōng-uē. I mā kā tiōng-li̍k-thàu-kiànn hāu-ìng tuì puē-kíng sing-tiûnn ê íng-hióng tiān-sī hōo lí khuànn. Oo-sik ê khu-hi̍k sī oo-tōng jī-tîng-tsàu ê sū-kiānn-tē-pîng-suànn. Tī in guā-kháu hit-liàn, ū puē-kíng-tshinn leh se̍h khoo-á, in hē to̍h-sī nn̄g-lia̍p oo-tōng kiōng-tông ê Ài-in-su-thán-khuân. Sóo-ū ê puē-kíng-tshinn, m̄-nā kan-na khuànn-ē-tio̍h tī Ài-in-su-thán-khuân guā-kháu ū iánn-siōng, mā khuànn-ē-tio̍h tī Ài-in-su-thán-khuân lāi-té ū tshiau-kuè tsi̍t-ê í-siōng ê iánn-siōng-phuānn. Lo̍h-bué, nn̄g-lia̍p oo-tōng to̍h ha̍p-pìng ah. Lán tsit-má tsai-iánn oo-tōng ha̍p-pìng siōng-bué ê kai-tuānn, ē sán-sing tsi̍t-ê tsiok-kiông ê tiōng-li̍k-hok-siā, the̍h-kiong hōo lán tsi̍t-ê sin–ê hong-sik lâi liáu-kái lán ê ú-tiū.

[English] When Black Holes Collide

What happens when two black holes collide? This extreme scenario occurs in the centers of many merging galaxies and multiple star systems. The featured video shows a computer animation of the final stages of such a merger, while highlighting the gravitational lensing effects that would appear on a background starfield. The black regions indicate the event horizons of the dynamic duo, while a surrounding ring of shifting background stars indicates the position of their combined Einstein ring. All background stars not only have images visible outside of this Einstein ring, but also have one or more companion images visible on the inside. Eventually the two black holes coalesce. The end stages of such a merger is now known to produce a strong blast of gravitational radiation, providing a new way to see our universe.

詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)

  • 【合併星系】ha̍p-pèng seng-hē/ha̍p-pìng sing-hē/合併星系/merging galaxies
  • 【多星系統】to-chhiⁿ hē-thóng/to-tshinn hē-thóng/多星系統/multiple star system
  • 【重力透鏡效應】tiōng-le̍k-thàu-kiàⁿ hāu-èng/tiōng-li̍k-thàu-kiànn hāu-ìng/重力透鏡效應/gravitational lensing effect
  • 【星場】seng-tiûⁿ/sing-tiûnn/星場/starfield
  • 【烏洞二重奏】o͘-tōng jī-têng-chàu/oo-tōng jī-tîng-tsàu/黑洞二重奏/dynamic duo
  • 【事件地平線】sū-kiāⁿ tē-pêng-sòaⁿ/sū-kiānn tē-pîng-suànn/事件視界/event horizon
  • 【愛因斯坦環】Ài-in-su-thán-khoân/Ài-in-su-thán-khuân/愛因斯坦環/Einstein ring
  • 【影像伴】iáⁿ-siōng-phōaⁿ/iánn-siōng-phuānn/伴影像/companion images
  • 【重力輻射】tiōng-le̍k hok-siā/tiōng-li̍k hok-siā/重力輻射/gravitational radiation

  1. 阮嘛有 Podcast面冊InstagramTwitter,會逐工 kā 你提醒有新 ê 翻譯 kah 錄音。閣有 YouTube 頻道,有當時仔會出新 ê 影片,緊來追蹤! ↩︎

  2. 本站 ê 介紹 (台語/華語)FAQ (華語) ↩︎

  3. 看無台文?阮讀予你聽!已經錄過 ê 文章 ↩︎

昨昏 ê 圖:黃道光之夜 明仔載 ê 圖:參宿一 kah 火舌星雲