03. January 2021
佇冰島頂懸 ê 鳳凰極光

探索宇宙1!逐工會揀一幅無仝款 ê 影像抑是相片,𤆬你熟似咱這个迷人 ê 宇宙,閣有專業天文學者2為你解說3。
- 原始文章:A Phoenix Aurora over Iceland
- 影像來源佮版權:Hallgrimur P. Helgason; Rollover Annotation:Judy Schmidt
- 台文翻譯:An-Li Tsai (NCU)
- Almost Hyperspace:Random APOD Generator
[漢羅] 佇冰島頂懸 ê 鳳凰極光
看極光 ê 人攏轉去矣!佇 冰島 九月一个安靜 ê 暗暝,半暝三點半,大部份 ê 極光攏已經消失矣。忽然間煞出現一陣新爆發 ê 粒子對天頂瀉落來,閣再 kā 地球 ê 大氣層 照予光。這个時陣,雄雄煞看著天頂 親像是 予一隻 非常 大隻 ê 鳳凰 kā 夜空照予光。用準備好 ê kha-mé-lah tùi 天頂趕緊翕兩張,閣加翕一張地景。Tī 後壁 ê 山頭是 Helgafell 山,tī 頭前 ê 河川是 Kaldá 河,兩个攏離冰島首都 Reykjavik 北爿 30 外公里遠。有經驗 ê 觀星者 to̍h 認會出 tī 山頂倒爿 ê 獵戶座。昴宿星團 嘛 tī 相片中央面頂看會著。2016 年 ê 極光,干焦有一分鐘久,而且隨無去。若是無這張 數位組合相片,可能會予人當做是咧 臭彈。
[POJ] Tī Peng-tó téng-koân ê hōng-hông ke̍k-kng
Khòaⁿ ke̍k-kng ê lâng lóng tńg–khì-ah. Tī Peng-tó káu-goe̍h chi̍t-ê an-chēng ê àm-mî, pòaⁿ-mî saⁿ-tiám-pòaⁿ, tōa-pō͘-hūn ê ke̍k-kng í-keng lóng siau-sit ah. Hut-jiân-kan soah chhut-hiān chi̍t-tīn sin po̍k-hoat ê lia̍p-chú tùi thiⁿ-téng sià–lo̍h-lâi, koh-chài kā Tē-kiû ê tōa-khì-chân chiò hō͘ kng. Chit-ê sî-chūn, hiông-hiông soah khòaⁿ-tio̍h thiⁿ-téng chhin-chhiūⁿ sī chi̍t-chiah hui-siông tōa-chiah ê hōng-hông kā iā-khong chiò hō͘ kng. Iōng chún-pī-hó ê kha-mé-lah tùi thiⁿ-téng kóaⁿ-kín hip nn̄g-tiuⁿ, koh ke hip chi̍t-tiuⁿ tē-kéng. Tī āu-piah ê soaⁿ-thâu sī Helgafell soaⁿ, tī thâu-chêng ê hô-chhoan sī Kaldá hô, nn̄g-ê lóng lî Peng-tó siú-to͘ Reykjavik pak-pêng saⁿ-cha̍p gōa kong-lí hn̄g. Ū keng-giām ê koan-seng-chiá to̍h jīn-ē-chhut tī soaⁿ-téng tò-pêng ê La̍h-hō͘-chō. Báu-siù-seng-thoân mā tī siòng-phìⁿ tiong-ng bīn-téng khòaⁿ-ē-tio̍h. Jī-khòng-it-lio̍k nî ê ke̍k-kng, kan-na ū chi̍t-hun-cheng kú, jî-chhiáⁿ sûi bô–khì. Nā-sī bô chi̍t-tiuⁿ sò͘-ūi cho͘-ha̍p-siòng-phìⁿ, khó-lêng ē hō͘ lâng tòng-chò sī-leh chhàu-tōaⁿ.
[KIP] Tī Ping-tó tíng-kuân ê hōng-hông ki̍k-kng
Khuànn ki̍k-kng ê lâng lóng tńg–khì-ah. Tī Ping-tó káu-gue̍h tsi̍t-ê an-tsīng ê àm-mî, puànn-mî sann-tiám-puànn, tuā-pōo-hūn ê ki̍k-kng í-king lóng siau-sit ah. Hut-jiân-kan suah tshut-hiān tsi̍t-tīn sin po̍k-huat ê lia̍p-tsú tuì thinn-tíng sià–lo̍h-lâi, koh-tsài kā Tē-kiû ê tuā-khì-tsân tsiò hōo kng. Tsit-ê sî-tsūn, hiông-hiông suah khuànn-tio̍h thinn-tíng tshin-tshiūnn sī tsi̍t-tsiah hui-siông tuā-tsiah ê hōng-hông kā iā-khong tsiò hōo kng. Iōng tsún-pī-hó ê kha-mé-lah tuì thinn-tíng kuánn-kín hip nn̄g-tiunn, koh ke hip tsi̍t-tiunn tē-kíng. Tī āu-piah ê suann-thâu sī Helgafell suann, tī thâu-tsîng ê hô-tshuan sī Kalda2 hô, nn̄g-ê lóng lî Ping-tó siú-too Reykjavik pak-pîng sann-tsa̍p guā kong-lí hn̄g. Ū king-giām ê kuan-sing-tsiá to̍h jīn-ē-tshut tī suann-tíng tò-pîng ê La̍h-hōo-tsō. Báu-siù-sing-thuân mā tī siòng-phìnn tiong-ng bīn-tíng khuànn-ē-tio̍h. Jī-khòng-it-lio̍k nî ê ki̍k-kng, kan-na ū tsi̍t-hun-tsing kú, jî-tshiánn suî bô–khì. Nā-sī bô tsi̍t-tiunn sòo-uī tsoo-ha̍p-siòng-phìnn, khó-lîng ē hōo lâng tòng-tsò sī-leh tshàu-tuānn.
[English] A Phoenix Aurora over Iceland
All of the other aurora watchers had gone home.By 3:30 am in Iceland , on a quiet September night, much of that night’s auroras had died down.Suddenly, unexpectedly, a new burst of particles streamed down from space, lighting up the Earth’s atmosphere once again.This time, surprisingly, pareidolia cally, the night lit up with an amazing shape reminiscent of a giant phoenix .With camera equipment at the ready, two quick sky images were taken, followed immediately by a third of the land. The mountain in the background is Helgafell , while the small foreground river is called Kaldá, both located about 30 kilometers north of Iceland’s capital Reykjavík . Seasoned skywatchers will note that just above the mountain, toward the left, is the constellation of Orion , while the Pleiades star cluster is also visible just above the frame center. The 2016 aurora , which lasted only a minute and was soon gone forever – would possibly be dismissed as an fanciful fable – were it not captured in the featured, digitally-composed, image mosaic .
詞彙學習(漢羅/POJ/KIP/華語/English)
- 【鳳凰】hōng-hông/hōng-hông/鳳凰/phoenix
- 【極光】ke̍k-kng/ki̍k-kng/極光/aurora
- 【粒子】lia̍p-chú/lia̍p-tsú/粒子/particle
- 【大氣層】tōa-khì-chân/tuā-khì-tsân/大氣層/atmosphere
- 【kha-mé-lah】kha-mé-lah/kha-mé-lah/相機/camera
- 【相機】siòng-ki/siòng-ki/相機/camera
- 【獵戶座】La̍h-hō͘-chō/La̍h-hōo-tsō/獵戶座/Orion
- 【昴宿星團】Báu-siù seng-thoân/Báu-siù seng-thuân/昴宿星團/Pleiades star cluster